Суот: СУОТ — что это такое

Суот: СУОТ — что это такое

Содержание

Как выглядит СУОТ для малых предприятий? • ЦПР «Эксперт»

Поздравляем, Вы уже одолели сомнения о необходимости разработки системы управления охраной труда и перешли к активным действиям. Несмотря на то, что Ваша организация ещё не так велика, сложность составления системы всё же присутствует. О том, как выглядит СУОТ для малых предприятий и чем она отличается от других, и пойдёт речь в этой статье.

Ключевые особенности СУОТ для малых предприятий

Рекомендуемая структура системы управления охраной труда приведена в Типовом положении о СУОТ, утверждённом приказом Минтруда РФ от 19.08.2016 №438Н. К слову, мы не раз его комментировали здесь и здесь. Но вот стоит ли слепо ориентироваться на предложенную структуру и составлять положения и процедуры для тех мероприятий по охране труда, которые не требуются для Вашей организации? Очевидно, нет. В таком случае наша задача — найти компромисс между требованиями законодательства и производственной реальностью.

В самом Типовом положении указывается, что:

«…Структура СУОТ у работодателей, численность работников которых составляет менее 15 человек, может быть упрощенной при условии соблюдения государственных нормативных требований охраны труда. Упрощение осуществляется с учетом специфики деятельности работодателя путем сокращения уровней управления между работником и работодателем в целом с установлением обязанностей.»

Однако на этом уточнения заканчиваются — что это за упрощённый вид, Минтруд не разъясняет. Для прояснения ситуации обратимся к ГОСТ Р 12.0.009-2009 «Система стандартов безопасности труда (ССБТ). Система управления охраной труда на малых предприятиях». Попытаемся при его помощи понять, что из себя представляет СУОТ для малых предприятий. Однако и здесь мы видим, что главное отличие заключается в сложности процедур и детализации положений:

«…Степень детализации и сложность системы управления охраной труда, объем документации и выделяемые на систему ресурсы зависят от целого ряда факторов, таких как область применения системы, размер малого предприятия и вида его деятельности, выпускаемой продукции (оказываемой услуги).
»

Как мы видим, СУОТ для малых предприятий отличается от других глубиной проработки. Иными словами, полноценная (не упрощённая СУОТ) не будет неуместной для малых организаций. Вот только часть положений и процедур попросту не пригодится в деятельности Вашей организации. Стоит ли на них тратить свои силы и время?

Ну а если Вы только ещё подумываете, чтобы открыть своё собственное дело, то начать Вам нужно с регистрации ООО под ключ. Поверьте, обращение к профессионалам сэкономит Вам достойное количество времени и сил как на моменте подачи документов, так и в течение экономической деятельности Вашей будущей организации.

Обязательные элементы СУОТ для малых предприятий

Давайте разберёмся, какие из процедур и положений нельзя исключить из СУОТ для малых предприятий ни в коем случае:

  1. Положение о системе управления охраной труда. Являясь центральным элементом СУОТ, положение связывает все части системы в слаженно работающий механизм.
  2. Политика работодателя в области охраны труда, включающая цели и задачи охраны труда играет стратегически важную роль в системе вне зависимости от размеров предприятия.
  3. Подготовка работников по охране труда. Неважно, большое или малое у Вас предприятие, согласно ст. 225 ТК РФ, «…все работники, в том числе руководители организаций, а также работодатели — индивидуальные предприниматели, обязаны проходить обучение по охране труда и проверку знания требований охраны труда в установленном порядке.
  4. Управление профессиональными рисками. Как правило, риск присутствует на каждом рабочем месте, будь это сварщик или офис-менеджер. Грамотное управление профессиональными рисками поспособствует их снижению. Поэтому данную процедуру мы рекомендуем включить в состав СУОТ для малых предприятий.
  5. Информирование работников об условиях труда. Наличие данной процедуры отвечает требованиям трудового законодательства о предоставлении работников исчерпывающей информации об условиях труда на их рабочих местах. Разработка данной процедуры так же не обусловлена размером организации.
  6. Планирование мероприятий по реализации процедур системы. Как мы с Вами разобрались раньше, для малых предприятий так же существуют обязательные мероприятия по охране труда. Это значит, их следует планировать, и данная процедура призвана описать порядок этого планирования.
  7. Реагирование на аварии и несчастные случаи. К сожалению, не всех профессиональных рисков удаётся избежать. При наступлении несчастного случая всегда следует предпринять правильные и слаженные действия вне зависимости от размеров предприятия, чтобы избежать нежелательных последствий.
  8. Контроль функционирования системы, планирование её улучшений и управление её документами. Система, как живой организм, требует регулярного развития и актуализации. С этой целью даже на малом предприятии следует определить, как часто будет проводиться её проверка на соответствие стандартам (и будет ли вообще), как часто будет актуализироваться нормативно-правовая и нормативно-техническая базы, и каким образом будут фиксироваться изменения в системе.

Таким образом, если Ваша организация не предполагает в своей деятельности вредных и (или) опасных производств, а в штате не числятся работники специфических профессий, то, скорее всего, Вы сможете обойтись структурой

СУОТ для малых предприятий, описанной выше. Однако перед тем, как принимать решения, ещё раз проанализируйте специфику деятельности Вашей организации.

Опциональные (необязательные) элементы СУОТ для малых предприятий

В зависимости от того, чем занимается Ваша организация, определённым образом будет сформирован штат работников. От того, как будет сформирован штат, будет зависеть необходимость разработки следующих процедур СУОТ для малых предприятий.

  1. Организация и проведение оценки условий труда. Существует ряд рабочих мест, которые не подлежат специальной оценке условий труда. К примеру, это рабочие места надомных работников, или сотрудников, находящихся в декретном отпуске. Впрочем, если Ваш штат не состоит исключительно из таких рабочих мест, смело записывайте данную процедуру в число обязательных.
  2. Распределение обязанностей в сфере охраны труда. В крупных организациях данная процедура имела бы больший смысл, так как обязанности по охране труда требуется распределить между руководителями подразделений, специалистом (или службой) по охране труда и руководителем организации. Однако на малых предприятиях обязанности распределяются, как правило, между руководителем и ответственным за охрану труда (в большинстве случаев обе эти должности сочетаются в одном работнике).
  3. Организация и проведение наблюдения за здоровьем работников. Медицинские осмотры проводятся согласно Приказу Минздравсоцразвития России от 12.04.2011 N 302н, а значит, если работники не заняты на работах, указанных в Перечне, то и обследования (равно как и процедура) не требуется. К примеру, если офисный сотрудник проводит перед монитором компьютера менее 50% рабочего времени, то обследования у офтальмолога и невролога не обязательны.
  4. Обеспечение средствами индивидуальной и коллективной защиты.
     Равно как и в предыдущем пункте, все зависит от профессий работников: согласно межотраслевым правилам и нормам охраны труда, работники определённых профессий должны быть обеспечены средствами индивидуальной и коллективной защиты. Впрочем, если Ваши работники не нуждаются в таковых, можете смело пропускать эту процедуру.
  5. Обеспечение работников молоком. Как правило, молоком (и другими равноценными продуктами) обеспечиваются сотрудники организации, работающие во вредных и (или) опасных условиях труда. Если же по результатам специальной оценки условий труда ни одно рабочее место не получило вредности выше 2ого класса, смело пропускайте данную процедуру.
  6. Обеспечение оптимальных режимов труда и отдыха. Чаще всего данная процедура требуется в случае, если на предприятии трудятся сотрудники с нестандартными графиками работ (например, ночные смены) или вредными условиями труда (к примеру, работы при низких температурах). Во всех остальных случаях малому предприятию будет достаточно утвержденных Правил внутреннего трудового распорядка.
  7. Обеспечение безопасного выполнения подрядных работ. С целью оптимизировать производственные процессы и деятельность фирмы в целом многие малые предприятия прибегают к услугам подрядных организаций. Но и в таком случае требуется четкое разграничение ответственности и обязанностей по охране труда. Процедура, описывающая порядок работы со сторонними организациями, правда, может Вам и не понадобиться, если Вы не работаете с таковыми.

Обязательно ли сертифицировать СУОТ для малых предприятий?

Сертификация СУОТ подразумевает определение соответствия системы управления охраной труда международному стандарту OHSAS 18001. Данный вид сертификации является добровольным и приносит ощутимое конкурентное преимущество в тендерной борьбе, привлечении клиентов и партнёров. Со стороны трудового законодательства требований к сертификации СУОТ нет, а процедура остаётся добровольной, так что степень её необходимости определяется в каждом случае индивидуально.

Подведём итог. Теперь Вы знаете, чем отличается СУОТ для малых предприятий и готовы взяться предметно за работу. Начните свою разработку с Положения о системе управления охраной труда, оставьте в нём только самое необходимое. А если у Вас возникнут какие либо вопросы, помните: мы всегда рядом, на расстоянии одного телефонного звонка.

Система управления охраной труда – образец 2018

Бесплатная консультация юриста по телефону:

В списке обязанностей работодателей есть такое общее понятие, как создание и внедрение системы управления охраной труда на предприятии. Закреплена эта обязанность в 212 статье ТК РФ. Она состоит из целого комплекса элементов. Каждый из этих элементов существует для достижения основной цели – обеспечение полной безопасности и сведение к минимуму рисков происхождения чрезвычайных ситуаций. При создании СУОТ опираются на несколько ГОСТов – 12.0.230-2007 и 12.0.007-2009. В организациях, где уже внедрена СУОТ, влияние вредных факторов является минимальным, а потому увеличивается производительность работы и качество изготовляемой продукции.

Система управления промышленной безопасностью и охраной труда

При разработке политики в области охраны труда (ОТ), руководители предприятий должны позаботиться о создании полноценной системы. Сегодня данные требования регламентируются в ТК, типовых стандартах и законах России. У СУОТ есть ключевые функции и задания.

Система управления охраной труда на предприятии основные задачи следующие:

  • Обеспечить полную безопасность для сотрудников на рабочих местах;
  • Гарантировать безопасную работу технического оборудования;
  • Обеспечить безопасность на каждом этапе производственного процесса;
  • Нормализовать санитарные условия;
  • Вести пропаганду безопасной работы;
  • Обеспечить наличие всех средств, которые служат индивидуальной защитой персонала;
  • Обеспечить оптимальный режим работы/отдыха.

К функциям СУОТ относят оценку показателей ОТ, организацию нужных работ в рассматриваемой отрасли, функционирование основных правил безопасности и стимулирование работников, соблюдающих требования.

Система управления охраной труда что такое?

СУОТ представляет собой набор взаимосвязанных правил, норм, процедур и процессов, которые в конечном итоге должны сформировать безопасные условия работы на местах. Примерную схему и содержание всех составляющих системы управления охраной труда следует описывать, начиная с верхушки – органа управления. Им является руководитель или главный инженер, у которого в распоряжении есть такие инструменты, как законодательство и управленческие решения. При их помощи обеспечивается деятельность по ОТ во всех структурных подразделениях.

Вторая ступень в структуре – это организационно-методический орган. Он помогает вышестоящему руководству в разработке правил и требований, а также контролирует их реализацию на местах. Чаще всего речь идет об отделе ОТ. Помогает ему в осуществлении своих функций представители профкома, а также сотрудники медсанчасти предприятия.
Далее идет информационный орган, который должен обрабатывать, обобщать и представлять информацию по конкретной отрасли. При различных изменениях в нормативной базе именно этот орган сообщает, какие новые правила вступили в действие, а какие – перестали действовать.

Последний составной уровень в структуре – это объект управления. Это понятие подразумевает под собой деятельность различных организационных служб по обеспечению безопасности на рабочих местах.

Общие требования системы управления охраной труда на предприятии

Если говорить о требованиях, то каждое предприятие, а точнее его руководство, должно позаботиться об оформлении СУОТ. Она обязательно оформляется в документальной форме. После чего создаются специальные органы, которые следят за внедрением и поддержкой СУОТ. Иногда эти функции добавляются к обязанностям отдельных сотрудников. После того, как свод правил будет внедрен, его нужно постоянно совершенствовать, опираясь на изменения в законодательных актах.

Именно требования, содержащиеся в законах и стандартах, являются основой для формирования СУОТ на отдельно взятых предприятиях.

Система управления охраной труда на предприятии – ГОСТ

На сегодняшний день в РФ действует около десяти ГОСТов, касающихся этой области. Один из определяющих это — ГОСТ 12.0.007-2009 система управления охраной труда в организации. После основных положений он информирует о том, как правильно разрабатывать СУОТ на различных промышленных предприятиях. Далее следует раздел о разработке политики организации, касающейся данного вопроса. Важнейшей нормой является проведение работ по организации политики ОТ. Кроме того, планирование и применение ОТ – еще один ключевой раздел в ГОСТе. Заключительные разделы это оценивание и усовершенствование СУОТ.

ГОСТ 12.0.007-2009 скачать 

Система управления охраной труда – образец 2018

Правильно оформленная система управления охраной труда в организации составляется по образцу приказа 438н. Политика промышленного предприятия, его цели, распределение обязанностей, процедуры и мероприятия по обеспечению ОТ, контроль и улучшение существующих правил, алгоритм реагирования на несчастные случаи – эти разделы присутствуют в образце.

Скачать образец 

Бесплатная консультация юриста по телефону:

Положение Положение о системе управления охраной труда (СУОТ) в подразделениях и организациях РАО ЕЭС России

Искать все виды документовДокументы неопределённого видаISOАвиационные правилаАльбомАпелляционное определениеАТКАТК-РЭАТПЭАТРВИВМРВМУВНВНиРВНКРВНМДВНПВНПБВНТМ/МЧМ СССРВНТПВНТП/МПСВНЭВОМВПНРМВППБВРДВРДСВременное положениеВременное руководствоВременные методические рекомендацииВременные нормативыВременные рекомендацииВременные указанияВременный порядокВрТЕРВрТЕРрВрТЭСНВрТЭСНрВСНВСН АСВСН ВКВСН-АПКВСПВСТПВТУВТУ МММПВТУ НКММПВУП СНЭВУППВУТПВыпускГКИНПГКИНП (ОНТА)ГНГОСТГОСТ CEN/TRГОСТ CISPRГОСТ ENГОСТ EN ISOГОСТ EN/TSГОСТ IECГОСТ IEC/PASГОСТ IEC/TRГОСТ IEC/TSГОСТ ISOГОСТ ISO GuideГОСТ ISO/DISГОСТ ISO/HL7ГОСТ ISO/IECГОСТ ISO/IEC GuideГОСТ ISO/TRГОСТ ISO/TSГОСТ OIML RГОСТ ЕНГОСТ ИСОГОСТ ИСО/МЭКГОСТ ИСО/ТОГОСТ ИСО/ТСГОСТ МЭКГОСТ РГОСТ Р ЕНГОСТ Р ЕН ИСОГОСТ Р ИСОГОСТ Р ИСО/HL7ГОСТ Р ИСО/АСТМГОСТ Р ИСО/МЭКГОСТ Р ИСО/МЭК МФСГОСТ Р ИСО/МЭК ТОГОСТ Р ИСО/ТОГОСТ Р ИСО/ТСГОСТ Р ИСО/ТУГОСТ Р МЭКГОСТ Р МЭК/ТОГОСТ Р МЭК/ТСГОСТ ЭД1ГСНГСНрГСССДГЭСНГЭСНмГЭСНмрГЭСНмтГЭСНпГЭСНПиТЕРГЭСНПиТЕРрГЭСНрГЭСНсДИДиОРДирективное письмоДоговорДополнение к ВСНДополнение к РНиПДСЕКЕНВиРЕНВиР-ПЕНиРЕСДЗемЕТКСЖНМЗаключениеЗаконЗаконопроектЗональный типовой проектИИБТВИДИКИМИНИнструктивное письмоИнструкцияИнструкция НСАМИнформационно-методическое письмоИнформационно-технический сборникИнформационное письмоИнформацияИОТИРИСОИСО/TRИТНИТОсИТПИТСИЭСНИЭСНиЕР Республика КарелияККарта трудового процессаКарта-нарядКаталогКаталог-справочникККТКОКодексКОТКПОКСИКТКТПММ-МВИМВИМВНМВРМГСНМДМДКМДСМеждународные стандартыМетодикаМетодика НСАММетодические рекомендацииМетодические рекомендации к СПМетодические указанияМетодический документМетодическое пособиеМетодическое руководствоМИМИ БГЕИМИ УЯВИМИГКМММНМОДНМонтажные чертежиМос МУМосМРМосСанПинМППБМРМРДСМРОМРРМРТУМСанПиНМСНМСПМТМУМУ ОТ РММУКМЭКННАС ГАНБ ЖТНВННГЭАНДНДПНиТУНКНормыНормы времениНПНПБНПРМНРНРБНСПНТПНТП АПКНТП ЭППНТПДНТПСНТСНЦКРНЦСОДМОДНОЕРЖОЕРЖкрОЕРЖмОЕРЖмрОЕРЖпОЕРЖрОКОМТРМОНОНДОНКОНТПОПВОПКП АЭСОПНРМСОРДОСГиСППиНОСНОСН-АПКОСПОССПЖОССЦЖОСТОСТ 1ОСТ 2ОСТ 34ОСТ 4ОСТ 5ОСТ ВКСОСТ КЗ СНКОСТ НКЗагОСТ НКЛесОСТ НКМОСТ НКММПОСТ НКППОСТ НКПП и НКВТОСТ НКСМОСТ НКТПОСТ5ОСТНОСЭМЖОТРОТТПП ССФЖТПБПБПРВПБЭ НППБЯПВ НППВКМПВСРПГВУПереченьПиН АЭПисьмоПМГПНАЭПНД ФПНД Ф СБПНД Ф ТПНСТПОПоложениеПорядокПособиеПособие в развитие СНиППособие к ВНТППособие к ВСНПособие к МГСНПособие к МРПособие к РДПособие к РТМПособие к СНПособие к СНиППособие к СППособие к СТОПособие по применению СППостановлениеПОТ РПОЭСНрППБППБ-АСППБ-СППБВППБОППРПРПР РСКПР СМНПравилаПрактическое пособие к СППРБ АСПрейскурантПриказПротоколПСРр Калининградской областиПТБПТЭ

СУОТ — система управления охраной труда в организации. Внедрение и разработка системы

Содержание:

  1. Что такое СУОТ.
  2. Цели, задачи и преимущества СУОТ.
  3. Разработка системы управления охраной труда на предприятии.
  4. Помощь на всех этапах.

СУОТ — это система для управления охраной труда на предприятиях различного профиля. В Беларуси ее внедрение и функционирование является обязательным, так как этого требует законодательство. Она охватывает ресурсы, процессы, персонал и позволяет создать безопасную среду для работников предприятия. СУОТ позволяет создать систему с учетом особенностей деятельности, так как основана на современных стандартах.

Неисполнение требования об обязательной системе грозит серьезными штрафами, а при несчастном случае на производстве — и уголовной ответственностью.

Цели, задачи и преимущества СУОТ

Разработка такой системы может стать шагом на пути к совершенствованию менеджмента в масштабах всей компании. Целями ее построения являются соблюдение требований законодательства для создания безопасных условий труда и защиты работников. Задачи заключаются в:

  • обеспечении безопасности рабочих процессов, оборудования и других объектов организации;
  • своевременном и полном обучении сотрудников;
  • следовании санитарно-гигиеническим нормам и их контроле;
  • обеспечении сотрудников элементами СИЗ;
  • организации нормального режима труда;
  • профотбор специалистов по требованиям нормативно-правовых актов.

На предприятии СУОТ помогает осуществлять контроль, учет, проводить анализ показателей состояния охраны труда. На основе полученных данных составляют план по улучшению системы и условий в целом и частных моментах. Также производится стимулирование, чтобы работники соблюдали установленные нормы и правила.

Преимущества такой управленческой системы оценили уже тысячи компаний в Беларуси. Ведь они получают мощный инструмент менеджмента, если его создать правильно, то он будет работать на благо предприятия. В числе главных преимуществ от ее построения и внедрения такие факторы:

  • нормальные условия труда — доверие работников, повышение производительности;
  • оптимизация — меньше затрат ресурсов на бесполезные действия;
  • контроль — наводится порядок в процессах, документации, проще и быстрее реагирование на риски;
  • постоянное совершенствование — развитие и следование актуальным требованиям и специфики организации.

В данной системе по аналогии с ИСО применяется принцип PCDA. Он заключается в последовательных планировании, выполнении, контролировании и совершенствовании.

Грамотная и современная система управления охраной труда снижает количество возможных предписаний от контролирующих органов. Во время проверки меньше претензий к документации, как следствие — доверие инспекторов. Для развития бизнеса также есть приятные стороны, например, положительная репутация из-за ответственного отношения к персоналу и действующим правилам.

Разработка системы управления охраной труда на предприятии

За основу выбирают либо стандарт СТБ 18001:2009 Национальной системы стандартизации Беларуси, либо ISO 45001:2018. Последний позволяет интегрироваться в уже созданные СМК по правилам ISO (ИСО). Национальный стандарт дает преимущества в государственных торгах и других мероприятиях. Первый общий этап разработки — создание документации, когда совершаются главные и очень неприятные ошибки. Тогда действие затягивается на неопределенный срок. У «Стандарта качества» следующие этапы:

  1. Аудит организации для предварительной оценки состояния ОТ.
  2. Разработка документации.
  3. Внедрение системы и обучение персонала.

Почему могут быть ошибки? На начальных стадиях многие решают самостоятельно решить все поставленные стандартами задачи. Мнимая экономия ресурсов выливается в еще большие финансовые и временные потери. Еще одна распространенная проблема — использование чужих образцов СУОТ на предприятиях даже схожего профиля, но правила по ОТ разделяют организации еще и по численности штата, факторам риска и объектам (работам) повышенной опасности. Поэтому лучше обратиться к специалистам и сохранить ресурсы, которые можно потратить на совершенствование системы.

Помощь на всех этапах

«Стандарт качества» — центр сертификации с опытом в сфере охраны труда. Поможем разработать СУОТ с учетом контекста вашей организации и пожеланий по срокам готовности работ, а они у нас и так минимальные. Стоимость процедур вас также удивит и позволит сэкономить существенную сумму на создании системы управления охраной труда. Стоимость, точные сроки уточним по телефону +375 29 606 98 98. Вас ждет бесплатная консультация!


Система управления охраной труда — это… Понятие, организация, структура, положения, цели и задачи

Такое понятие, как охрана труда, существовало не всегда. Только после того как пришла советская власть, правительство приняло закон о труде. В нем на первое место была поставлена охрана деятельности рабочего. Она заключается в том, что на производстве мероприятия должны быть направлены на защиту прав трудящихся, охрану от опасностей и вреда, приносимого производством. Через какое-то время, опираясь на законы, а также другие законодательные акты, была разработана система управления охраной труда. Это то, о чем пойдет речь далее в статье.

Что значит СУОТ

Система управления охраной труда — это собрание мероприятий, которые связаны целью, задачами и рядом функций, содействующие сбережению здоровья и жизни рабочих в производственном процессе.

Перечислим, из каких методов состоит охрана:

  • Правовых.
  • Экономических.
  • Технических.
  • Санитарных и гигиенических.
  • Лечебно-оздоровительных.
  • Профилактических.

Этапы создания методов основываются на Положении системы управления охраной труда. Образец будет рассмотрен далее.

Важно осуществлять единые действия на каждом этапе производственных процессов для качественной работы системы.

Каковы цели СУОТ

Цели системы управления охраной труда заключаются в следующем:

  • Создавать и способствовать воплощению условий для комфортной и безопасной деятельности рабочих на предприятии.
  • Повысить качество управления охраной производства.
  • Выработать действия по предотвращению и уменьшению травм и развитию профессиональных заболеваний.
  • Вовлекать сотрудников и их представителей к управлению охраной всех видов деятельности.
  • Способствовать образованию культуры работы.
  • Побуждать сотрудников вести здоровый образ жизни, исключив вредные привычки и приобщая к занятиям спортом.
  • Снижать финансовые расходы и затраты на производственный травматизм и профзаболевания.

Работа в этом направлении должна вестись постоянно и целенаправленно.

Задачи СУОТ

Перечислим, какие задачи стоят перед системой управления безопасностью охраны труда:

  • Создать безопасные условия.
  • Организовать безопасную работу производственного оборудования.
  • Повысить качество принимаемых мер.
  • Создать безопасные условия для работы в зданиях, сооружениях, строениях.
  • Предоставить работникам защитные средства, если производство связано с вредными и токсическими веществами, а также опасными видами деятельности.
  • Создать качественное санитарно-бытовое обслуживание и лечебно-профилактическое лечение.
  • Способствовать развитию способов обучения работников.
  • Информировать сотрудников обо всем, что связано с новой системой, управляющей безопасностью на производстве.

Положения СУОТ

Положение о системе управления охраной труда включает прежде всего понятие об охране, а также следующие моменты:

  1. Мероприятия разной тематики, освещающие правовые, социально экономические, технические, санитарно-гигиенические направления для обеспечения безопасности труда и здоровья человека, объединены одним понятием.
  2. Создание системы управления охраной труда на предприятии заключается в поэтапном действии и установлении целей, задач и мероприятий. Также выстраивание цепочки управления и создание всех видов документации.
  3. Цели системы преследуют задачи решения вопросов по охране здоровья, создание условий для безопасной работы сотрудника. Более подробно об этом было рассказано ранее.
  4. Предмет управления безопасностью производственных процессов — это производственный процесс, объединяющий работу структурных подразделений, служб, а также сотрудников, которые обеспечивают охрану технологических процессов и деятельность организации, в частности.
  5. Руководит системой управления ОТ начальник и ответственные лица за каждый участок и службу на предприятии.
  6. Мероприятия организационно-методического характера проводит служба охраны труда, а также контролирует работу СУОТ, которая подчинена руководителю организации.
  7. Нормативная база системы создана на основе закона об Охране труда, кодексе законов о труде, постановлениях Кабинета министров, программе повышения уровня безопасности производственной сферы, других законодательных актов.

Типовая система управления охраной труда существует на каждом предприятии и адаптирована под его структуру.

Назначение СУОТ

В чем заключается предназначение системы управления охраной труда, рассмотрим далее:

  • Ведется учет и анализ причин травм на производстве и профзаболеваний.
  • Контролируются условия работы.
  • Проводится оценка данных по охране.
  • Принимаются меры по расследованию причин, которые приводят к травмам на производстве и росту профессиональных болезней.
  • Создается план работ и мероприятий.
  • Осуществляется контроль работы служб, осуществляющих эти мероприятия.
  • Координирование и налаживание действий по охране.
  • Контролируется финансовая сторона.
  • Поощрение работ по охране всех видов деятельности.
  • Внедряются и создаются новые правовые документы по охране здоровья.
  • Формируется обучение и проверка сотрудников по вопросам безопасности.

Правила создания СУОТ на предприятии

Приступая к созданию системы управления охраной труда, надо соблюдать некоторые правила:

1. Необходимо вести документацию, в которой должны быть отражены:

  • Мероприятия по охране деятельности.
  • Цели и задачи.
  • Методы и способы реализации целей.

2. Все руководители и ответственные лица должны быть назначены и утверждены решением директора предприятия.

3. Должна быть разработана система контроля и аудита всех мероприятий. Определены все контролирующие лица, их обязанности, виды отчетов.

4. Каждый рабочий должен быть вовлечен в систему и принимать активное участие в диалоге.

5. Все результаты контроля и аудита, а также различных мероприятий по ОТ, должны быть зафиксированы и проведен анализ. Исходя из этих данных, проводится модернизация СУОТ.

Такая система одного предприятия отличается от другого, так как деятельность, продукция или оказываемые услуги, а также оборудование и производственные процессы, имеют отличия.

Этапы ввода системы СУОТ

Рассмотрим, в каком порядке осуществляется ввод системы УОТ в организации:

  • Произвести оценку имеющейся системы.
  • Разработать план.
  • Модернизировать схему работы предприятия с внедрением СУОТ.
  • Выполнить контроль качества выполненных действий.
  • Проанализировать работу всех процессов на производстве.

Все разрабатываемые действия опираются на Положения системы управления охраной труда в организации.

Необходимо отметить, что планы и мероприятия должны корректироваться с учетом имеющихся материальных ресурсов, целей и сроков исполнения.

Первые этапы создания системы управления охраной труда

В организации следует начать с разработки плана мероприятий и последовательности их выполнения. Четко сформулировать цели, которые ставятся перед системой, управляющей охраной труда на предприятии:

  • Повысить качество работ по охране трудящихся.
  • Улучшить результаты.
  • Понизить показатели профзаболеваний и получение травм на производстве.
  • Контролировать выполнение норм и требований по охране.
  • Проходить обязательную процедуру сертификации.

Принимать во внимание подходы и возможные действия для осуществления целей:

  • Использовать программы безопасности и анализ рисков.
  • Программы СУОТ организаций определенной экономической направленности.
  • Существующие программы безопасности.
  • Информировать сотрудников об опасностях и возможных рисках, существующих на предприятии при выполнении определенных видов работ.
  • Решить вопросы безопасности.
  • Применять существующие эргономические программы.
  • Повышать уровень безопасности работ.

Что необходимо учесть при введении СУОТ

Разработка СУОТ в организации зависит от нескольких факторов:

  • Специфика деятельности предприятия.
  • Имеющиеся резервы.
  • Поддерживает ли программу руководство предприятия.
  • Согласованность с иными системами управления.

Требуется учитывать, правильно оценить следующие пункты:

  • Финансы и человеческие ресурсы, требуемые для работы системы управления охраной труда.
  • Затраты прямого и непрямого назначения.
  • Сотрудничество с профсоюзом.
  • Условия современного рынка.
  • Восприятия СУОТ сотрудниками и руководителями организации.
  • Возможность объединения системы управления безопасностью производства с охраной природной среды и системой контроля качества.
  • Ошибки, допущенные ранее при проведении аналогичных мероприятий.
  • Требуемые силы для достижения планируемых успехов.
  • Стремление к сотрудничеству и преодолению препятствий.

Все цели, задачи, созданные на первом этапе, предоставляют для ознакомления сотрудникам.

Предварительный анализ

В чем его необходимость:

  • Он позволяет определить потенциал, концепцию и то, какие необходимо предъявлять запросы к поставщикам.
  • Итоги предварительного анализа фиксируют документально, согласовывают с начальником предприятия и профсоюзом.
  • Создают рабочую группу, которая будет заниматься совершенствованием СУОТ.

Работа группы заключается в следующем:

  • Подготавливается план мероприятий. Назначаются ответственные лица.
  • Выбираются методы оценки результатов всех действий по охране работы сотрудников.
  • Информация распространяется между членами группы.
  • Разрабатывается перечень документации.
  • Проводятся встречи руководящего состава с рабочими и профсоюзом для повышения эффективности работы системы.

Предварительный анализ необходим для:

  • Выявления опасностей и возможных рисков.
  • Предотвращения и уменьшения опасностей и аварий на производстве.
  • Планирования и применения мер безопасности.
  • Организации и проведения действий в рамках СУОТ.
  • Согласования разных систем управления.

Такой вид анализа применяют для нахождения решений о внедрении или усовершенствовании системы управления, а также для обозначения степени и оценки системы.

Образец СУОТ в организации

Каждая организация в зависимости от ее структуры и производства разрабатывает свою систему, опираясь на основное Положение.

Образец положения о системе управления охраной труда.

  1. Общие положения. Указывается, на основании каких документов разработано. Действует на территории всего предприятия. Указанные требования необходимо соблюдать всем сотрудникам.
  2. Какую политику проводит предприятие, связанную с охраной производственных процессов.

Гарантии для сотрудников:

  • Сохранность здоровья и жизни работников.
  • Качественные условия производства.
  • Рабочие места соответствуют всем принятым санитарным нормам.
  • Принятие мер по предупреждению профзаболеваний и производственного травматизма.
  • Постоянное повышение продуктивности СУОТ.
  • Учет личных качеств и требований сотрудников.
  • Заинтересовать рабочих в СУОТ.

Система управления охраной труда в организации, в образце которой приводятся гарантии и обязательства участников, должна предоставлять сотрудникам следующую информацию:

  1. Цели предприятия в СУОТ.
  2. Обязанности ответственных лиц в системе управления.
  3. Мероприятия, необходимые для получения результатов в сфере охраны.
  4. Составление плана действий и мероприятий.
  5. Мониторинг и контроль работы СУОТ.
  6. Составление плана для повышения эффективности СУОТ.
  7. Организация расследований несчастных случаев, профзаболеваний, аварий на производстве.
  8. Документирование мероприятий.
  9. Заключение.

Как разрабатывается СУОТ

На начальном этапе распределяются обязанности и зона ответственности за определенный участок работы в системе управления охраной труда на предприятии. При этом учитывается специфика производства. Если привлекаются фирмы, которые будут оказывать услуги по охране, они подлежат обязательной аккредитации.

Документально распределение обязанностей оформляется:

  • Трудовым договором.
  • Приказом.
  • Должностной инструкцией.
  • Распоряжением.

Важным этапом охраны труда значится подготовка и обучение персонала. Обязательным является проведение инструктажа:

  • Вводного.
  • Первичного.
  • Целевого.
  • Повторного.
  • Внепланового.

Важно обеспечить доступность информации:

  • О режиме труда и отдыха.
  • Соблюдение норм и требований охраны производства.
  • Выполнение требований дисциплины.
  • Об условиях и охране труда.
  • О приказах.
  • Об изменениях в нормативных документах.

На предприятии должна вестись документация для эффективного планирования работы и контроля с учетом экономических процессов. Руководитель предприятия должен организовать ее оформление и хранение.

Разработка безопасных условий работы — это один из самых важных пунктов в предупреждении травматизма и профессиональных заболеваний на предприятии. Изменения в документацию вносятся при выявлении недостатков системы при проведении аудита, контроля, либо при нарушениях в результате ЧС, несчастных случаев.

Осуществление контроля СУОТ

Контроль за системой должен быть непрерывным для регулярной проверки мероприятий, договоров, профилактических действий по охране.

1. Осуществление текущего контроля. Он должен обеспечивать:

  • Регулярные проверки оборудования, цехов.
  • Контроль производственных процессов, организационные вопросы.
  • Регулярный медицинский осмотр сотрудников.
  • Соответствии норм и обязательств, согласно трудовым договорам и обязательствам.
  • Достижение результатов.

Как правило, осуществление текущего контроля является обязанностью инженера по охране труда.

2. Реагирование:

  • Контроль реагирования осуществляется высшим руководством, руководителем работ и инспектором по охране на производстве.
  • Оно необходимо в период аварий, несчастных случаев или при внесении каких-либо изменений в документацию в сфере охраны труда. При ведении расследований аварий и случаев профзаболеваний.
  • Результаты реагирования и анализ ситуации обязательно должны найти отражение в документах.

3. Аудиторская проверка СУОТ.

Проверка с целью выявления эффективности внедряемых методов охраны производственных процессов. Выполнение и соблюдение Положения о системе управления охраной труда.

Главные направления проверки:

  • Определить, как работает в организации система управления.
  • Соответствует ли СОУТ всем нормам, требованиям, положениям и стандартам.
  • Оценить результаты деятельности по охране труда и провести в случае необходимости их корректировку.
  • Учитывать результаты предыдущих аудиторских проверок и производственные риски.
  • Руководство предприятия получает отчет о результатах проверки.

Составляется план аудиторских проверок и контролируются их итоги.

Все результаты проверки документируются.

Система стандартов безопасности труда ГОСТ

Система управления охраной труда на любом предприятии должна обеспечивать соблюдение ГОСТов, установленных государством в сфере обеспечения безопасности труда.

Стандарт направлен на реализацию норм ТК РФ. Основная цель — это гарантирование безопасности работы и сохранение здоровья, а также достижение результатов.

Система управления на предприятии обеспечивает непрерывность процесса. Формирует и поддерживает проведение профилактических мероприятий, направленных на охрану здоровья рабочих и принятие мер по предупреждению аварий, травм, профзаболеваний.

Непрерывный контроль и оценка способствуют совершенствованию системы, управляющей мероприятиями по охране труда на предприятии.

Стандарт устанавливает принцип последовательности действий:

  1. Обоснование необходимости построения системы.
  2. Организация работ по созданию СУОТ.
  3. Разработка планов по достижению результатов и внедрение их на производстве.
  4. Контроль за соблюдением всех требований, процессов, обеспечивающих охрану труда.
  5. Анализ контроля и принятие решений по усовершенствованию системы.

Необходимо отметить, что стандарт не рассматривает и не управляет процессами, связанными с окружающей средой. Однако объединять охрану деятельности и природной среды не запрещается.

Успешность работы такой системы на предприятии зависит от многих факторов.

Анализ работы СУОТ

Оценка системы управления охраной труда должна проводиться периодически.

Для того чтобы анализ был объективным и полным, понадобятся следующие показатели:

  • Итоги проверок и оценивание исполнения законодательных актов и регламентирующих ГОСТов.
  • Оценка руководителем ранее проведенного анализа.
  • Данные работы предприятия в сфере охраны.
  • Каков процент выполнения поставленных целей.
  • Имеющиеся жалобы и сообщения от внешних представителей.
  • Результаты проводившихся расследований на предприятии.
  • Изменения в законодательной базе, послужившие причиной внесений изменений к требованиям по охране производственного процесса.
  • Советы по улучшению системы.

Все итоги анализа и оценки должны быть зафиксированы, информация должна быть официально представлена следующим лицам:

  • Комитету по охране труда.
  • Рабочим и их представителям.
  • Ответственным лицам выделенного участка.

При выявлении недостатков следует поступить следующим образом:

  • Пересмотреть распределение ответственности в области охраны всех видов деятельности на предприятии.
  • Занести изменения в документацию.
  • С учетом вида производства, деятельности, внести поправки в нормативные акты.
  • Пересмотреть распределение ресурсов.

Показатели эффективной работы

Рассмотрим, что указывает на эффективную работу системы управления охраной труда.

Это такие показатели:

  • Предприятие работает стабильно, без аварий на производстве.
  • Количество травм на предприятии и профессиональных патологий снижается.
  • Смертельные случаи и аварии 1, 2 категории на производстве отсутствуют.
  • Производственные процессы автоматизированы на высоком уровне.
  • Материальные и социальные потери из-за травм, аварий и профзаболеваний сокращаются.
  • Уменьшение расходов на компенсации из-за работы на вредном производстве.
  • Целесообразное использование денежных средств, которые предназначены для проведения всех действий и мероприятий по охране труда.

Система управления охраной труда — это регулярная работа, направленная на предотвращение чрезвычайных ситуаций, травматизма, профессиональных патологий у работников, а также гарантии безопасного труда.

СУОТ и ПБ

СИСТЕМА  МЕНЕДЖМЕНТА В ОБЛАСТИ ОХРАНЫ ТРУДА И ПРОМЫШЛЕННОЙ БЕЗОПАСНОСТИ  (СУОТ и ПБ) 

Вопросы обеспечения безопасности и охраны труда при реализации проектов энергетического строительства стоят в числе приоритетных. ЗАО «Трест СЗЭМ» осознаёт свою ответственность за сохранение жизни и здоровья участников производственной деятельности, считая недопустимым выполнение любой деятельности в ущерб жизни и здоровью работников. Осуществляя свою деятельность в соответствии с требованиями Российского законодательства, ЗАО «Трест Севзапэнергомонтаж» считает своей задачей влиять на повышение безопасности работ подрядчиков путём соблюдения договорных требований по оценке результативности показателей охраны труда и безопасности работ на объектах. 

Стратегической целью деятельности ЗАО «Трест Севзапэнергомонтаж» в области охраны труда и промышленной безопасности является создание безопасных условий труда для обеспечения высоких производственных результатов в строительстве объектов атомной и тепловой энергетики на основе современных достижений науки, техники и технологии в энергетической отрасли. Для достижения этой цели в ЗАО «Трест Севзапэнергомонтаж» функционирует и постоянно совершенствуется Система менеджмента в области охраны труда и промышленной безопасности, которая рассматривается как часть Интегрированной системы менеджмента компании, нацеленной на соответствие её деятельности требованиям российских и международных стандартов. 

Обязательные условия эффективной работы компании в области СУОТ и ПБ: активное участие руководителей всех уровней в управлении персоналом; разработка и применение безопасных методов ведения работ; создание и поддержание необходимого уровня защищенности работников, подрядчиков и смежников в районе деятельности компании для успешного выполнения ими своих функций. 

Основные направления реализации Политики в области охраны труда и промышленной безопасности:

  • обеспечение производства и управления квалифицированным и компетентным персоналом;
  • обеспечение безопасности и охраны здоровья работников в процессе производственной деятельности;
  • внедрение передовых методов и современных технологий производства, обеспечивающих надёжную и безаварийную работу технологического оборудования;
  • своевременное предотвращение аварийных ситуаций, а также снижение уровня производственного травматизма и аварийности;
  • соблюдение Политики в области охраны труда и промышленной безопасности для всего персонала;
  • поддержание здорового морального климата, приоритета профессионализма и профессиональной преемственности. 

Система менеджмента в области охраны труда и промышленной безопасности (СУОТ и ПБ)  в настоящее время  функционирует в ЗАО «Трест Севзапэнергомонтаж» на основе ГОСТ 12.0.230-2007, который гармонизирован с Международным стандартом OHSAS 18001:2007. Сертификационные аудиты на соответствие требованиям стандартов СУОТ и ПБ проводятся в ЗАО «Трест Севзапэнергомонтаж» на регулярной основе каждые 3 года. Итогом очередной ресертификационной проверки в марте 2018 года стало положительное решение ООО «Центр Сертификации и Аттестации «СТАТУС-Сертифика» о выдаче 28 марта Сертификата ССОТ  №000028/2018 о соответствии организации работ в ЗАО «Трест Севзапэнергомонтаж» требованиям ГОСТ 12.0.230-2007 «ССБТ. Системы управления охраной труда. Общие требования».








Suo — Википедия

Suo on kostea ekosysteemi, jossa haihdunta on sadantaa pienempi, ja jonka kasvien jäännöksistä muodostuu turvetta. [1] Turvetta syntyy eniten pohjoisilla alueilla, koska hajoaminen on hitaampaa kylmissä ja kosteissa ympäristöissä. [2] Turpeessa on hajoamistilassa olevien kasvijäännösten rakenne suureksi osaksi säilynyt. Niistä voidaan usein määritellä, mihin kasvisukuun tai jopa -lajiin ne kuuluvat. Soita muodostuu vesien umpeenkasvamisen, tulvamaiden ja tulvattoman metsämaan soistumisen sekä merenrannikoilla maankohoamisen seurauksena.Suot ovat biodiversiteetiltään rikkaita ekosysteemejä ja monesti suosittuja retkeilyalueita.

Geologiassa suo määritellään suokasvien maatumisesta muodostuneeksi turvekerrostumaksi, jonka paksuus on yli 30 sentimetriä, pinta-ala vähintään 20 hehtaaria ja tuhkapitoisuus all 40%. [3] Biologisen suomääritelmän mukaan suo on sellainen maastokuvio, jossa kivennäismaata peittävä orgaaninen maalajikerros on turvetta tai jonka aluskasvillisuudesta 75% на suokasvillisuut.Kolmen neljäsosan vaatimus perustuu A. K. Cajanderin metsätyyppioppiin, joka on pitkään ollut Suomen metsä- ja myös suoluokittelun perustana. [4] Metsätieteellisiä soita puolestaan ​​ovat geologiset suot ja biologiset soistumat, mutta myös all 20 hehtaarin laajuiset suot. [5]

Maailmassa on soita noin 400 miljoonaa hehtaaria eli noin 5% kaikesta maapinta-alasta. [6] Turvesoita на maapallon maapinta-alasta 3%, ja niitä на kaikilla muilla mantereilla paitsi Antarktiksella. [2] Vuonna 1996 julkaistun arvion mukaan koko maapallon soista on luonnontilaisena 95%. [7] Uudemman tiedon mukaan noin 80% maailman turvemaista on vielä suhteellisen koskemattomia ja ne sijaitsevat lähinnä Pohjois-Amerikassa ja Siperiassa. [2] Läntisessä Siperiassa sijaitsevatkin maailman laajimmat turvemaat, yhteiseltä laajuudeltaan 60 miljoonaa hehtaaria. [8] Канадасса соита на 12% маан пинта-аласта. [8] Trooppisilla alueilla esimerkiksi Indonesia on 20 miljoonaa hehtaaria suota, 11% maan pinta-alasta. [9]

Skandinavia on yksi maailman soisimmista alueista. [10] Esimerkiksi Norjan pinta-alasta на 5,8% суота и костейккоя. [10] 1930-luvulla niitä oli 2,1 miljoonaa hehtaaria eli 12% maapinta-alasta (13,5% koko pinta-alasta), ja määrä on siis puolittunut ojitusten ja kuivatuksen takia. [10] Suojelualueita Norjassa на 68 600 га eli 3,7% kaikesta suopinta-alasta, minkä Lisäksi tulevat muun muassa kansallispuispuistoissa olevat suoalueet. [10] Isossa-Britanniassa Королевское общество защиты птиц в mukaan 90% soista on vahingoittuneita tai jo tuhoutunut. [11]

Suo kasvaa paksuutta joitakin millimetrejä vuodessa. Суомесса паксуускасву на усеиммитен ноин 0,5 мм вуодесса, тосин вайхтелувяли на 0,2–4,0 мм. [12]

Suomi on suoalaltaan maailman kuudenneksi soisin maa. [13] Arviot suopinta-alasta vaihtelevat kuitenkin lähteittäin. Suomessa on geologista suota noin 5,1 miljoonaa hehtaaria (15%) и metsätieteellistä suota noin 8,9 miljoonaa hehtaaria (26%), eniten Pohjois-Suomessa ja vedenjakajien seudulla. [5] Suomessa suota on jäljellä kolmasosa alkuperäisestä laajuudesta. [7] Useimpien muiden arvioiden mukaan kuitenkin suoala на 9,3–10,4 miljoonaa hehtaaria, mikä on Suomen koko pinta-alasta ilman merialueita noin 26% и maa-alasta 29%. [13] [14] [15] [16] [6]

Suomen soiden energiamäärä [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Valtakunnan turvevarojen energiasisältö на 13 000 ТВтч. Turvevarojen energia spreadaa 1 100 miljoonaa öljytonnia.Suomen turvevarat ovat kaksinkertaiset Pohjanmeren tunnettuihin öljyvaroihin ja 2/3 Norjan tunnettuihin öljyvaroihin verrattuna. Suomen turvevarat ovat lähes kymmenkertaiset maamme puuvarojen energiaan ja 35-kertaiset puuston tilavuuteen verrattuna. [17]

Suomen soiden käyttö turvetuotantoon [муоккаа | muokkaa wikitekstiä]

Metsähallituksen mukaan alkuperäisestä suoalasta on kolmannes luonnontilaisena. [18] Turveteollisuusliitto puolestaan ​​arvioi, että luonnontilaisena soita on nykyisestä suoalasta 47,7% или 4,3 miljoonaa hehtaaria. [19] Suomen suurin yksittäinen suo on Kolarin kunnassa sijaitseva Teuravuoma, jonka pinta-ala на 7 000 га. [13] Suomessa on suoalueita suojeltu 1,2 miljoonaa hehtaaria eli melkein 13% (2013 г.). [20] Suojelluista alueista iso osa sijaitsee Pohjois-Suomessa, Etelä-Suomessa ei ole enää paljoa soita jäljellä. [7]

Луокиттелу [муоккаа | muokkaa wikitekstiä]

Суомалайнен myös soiden luokitteluun käytettävä kasvupaikkatekijöihin perustuva metsätyyppien luokitus, metsätyyppioppi, perustuu Аймо Каарло Cajanderin 1909-1949 muodostamaan järjestelmään, jossa maanperän Rakenne, SEN ravinteisuus, kosteus- JA lämpötilaolosuhteilla katsotaan olevan keskeinen merkitys kasviyhdyskuntien rakenteen määräytymisessä. [4] Luokittelu poikkeaa eurooppalaisista ja pohjoismaisista luokituksista.

Suotyypit luokitellaan useimmiten putkilokasvien perusteella, mutta tarkempi määritys tapahtuu sammalten perusteella. [21]

Suot voidaan jakaa kahteen päätyyppiin myös sen mukaan, saavatko ne vetensä maaperästä vai sateesta. Minerotrofisiksi soiksi kutsutaan niitä soita, joilla on kosketus pohjaveteen mineraalimaiden kautta. [10] Kun turpeen muodostus jatkuu, yhteys pohjaveteen saattaa kadota ja suo saa veden sen jälkeen sateesta.Silloin kyseessä ombrotrofinen suo. [10] Ombotrofiset suot ovat aina Happamia, Mutta minetrofiset suot voidaan vielä ryhmitellä tarkempiin ryhmiin pH: n mukaan. [10] Minetrofisilla soilla lajimäärien vaihtelu on suurta: pH: ltaan Neutraaleilla soilla on esimerkiksi putkilokasveja viisi kertaa … [10]

Suot ovat Suomen monimuotoisin ekosysteemi: on olemassa paljon erilaisia ​​suotyyppejä, joille on yhteistä oikeastaan ​​vain maaperän märkyys. [7] Euroopassa suoluonto on monimuotoisin Suomessa ja Venäjällä. [18] Suot ryhmitellään Suomessa kasvillisuuden mukaan erilaisiin tyyppeihin. Erilaisia ​​kasvupaikkatyyppien yhdistelmiä on yli sata erilaista. [18]

Metsäntutkimuslaitos luokittelee suot kolmeen päätyyppiin: korpi, räme ja avosuot (neva ja letto). Näille päätyypeille на lukuisia lisämääreitä. [22] Korvet ja rämeet jaetaan edelleen aitoihin ja sekatyyppeihin jotka ovat puustoisen ja avosuon yhdistelmiä. [23]

Esimerkiksi Skotlannissa on Paljon maailmanlaajuisesti harvinaisia ​​soita, joita kutsutaan nimellä blanket bogs (suomeksi peittosuo ), joita on ehintöluette maillo. [24] [25] Kyseisillä soilla on erittäin vetistä turvetta, jossa kasvaa esimerkiksi rahkasammalia, harvinaisia ​​suo-orkideoja ja kääpiöpensaita; lisäksi lintulajisto на runas. [24] Samanlaista suotyyppiä esiintyy myös ainakin Argentiinassa ja Uudessa-Seelannissa. [24]

Korpi [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Korvet ovat puustoisia soita, joissa yleisin puulaji on kuusi. Korven erityispiirre on, että niissä esiintyy sekä suolajeja että ravinteisuudeltaan Wastaavan metsätyypin lajistoa. Korvissa turvekerros on ohut ja tavallisia kasveja ovat muun muassa harmaaleppä, metsäkurjenpolvi, mesiangervo ja oravanmarja. [26] Rehevät korvet eli lehtokorpi, saniaiskorpi sekä ruoho- ja heinäkorpi ovat luonnontilaisina tai luonnontilaisen kaltaisina metsälain tarkoittamia arvokkaita elinympäristöjä.

Räme [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Rämeet ovat puustoisia soita. Yleisin puulaji rämeellä on mänty. Männyt ovat rämeessä usein kitukasvuisia. Ravinteisuudeltaan не вастаават kuivahkoa kangasta ja sitä karumpia metsätyyppejä. Rämeen kenttäkerroksessa valtalajina ovat varvut, kuten suopursu, juolukka, vaivaiskoivu, suokukka sekä vaivero. [27] Хилла эли лакка касваа рамейля. Kitumaan räme on luonnontilaisena tai luonnontilaisen kaltaisena metsälain tarkoittama arvokas elinympäristö.

Нева [муоккаа | muokkaa wikitekstiä]

Nevat ovat puuttomia, toisinaan hyvinkin märkiä avosoita. Niillä märät ja kosteat pinnat vuorottelevat kuivempien mättäiden kanssa. [28] Nevojen linnusto on erittäin runas. Lisäksi nevoilla on merkitystä muun muassa teeren soidinpaikkoina sekä hilla- ja karpalosoina. Nevoilla касваа esimerkiksi tupasvillaa, karpaloita ja erilaisia ​​saroja. [28]

Letto [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Letto on lehdon vastine suotyypeissä.Niitä syntyy напрасно maaperältään kaikkein ravinteikkaimmille alueille, minkä vuoksi niiden kasvillisuus на omaleimaista. Suoveden pH ja kalkkipitoisuus ovat korkeita. [29] Suurin osa uhanalaisista eläin- ja kasvilajeista on juuri lettojen lajeja. [7] Nevalla viihtyvien kasvien lisäksi letoilla kasvaa myös vaativampia suokasveja, kuten kämmeköitä, rätvänöitä, vilukkoja. [29] Letto voi olla joko avosuo tai osittain puustoinen, jolloin puhutaan muun muassa lettorämeistä ja lettokorvista.

Лухта [муоккаа | muokkaa wikitekstiä]

Tervaleppäluhtaa Saksassa. Suomessa Wastaavanlaisia ​​luhtia löytyy etelärannikolta.

Luhdat ovat virtaavien pintavesien aiheuttamia soistumia, joita on eniten maankohoamisrannikolla, mutta myös järvien, jokien ja purojen tulvamailla. [30] Tavallisia luhtakasveja ovat esimerkiksi tervaleppä, keltakurjenmiekka, rentukka, paju, korpipaatsama, suovehka, myrkkykeiso ja rantakukka. Pajua kasvavia luhtia löytyy Lappia myöten, mutta tervaleppäluhtia kasvaa Suomessa vain maan etelärannikon joissa ja ojissa.Hyvänä esimerkkinä Mätäoja. [30]

Suoyhdistymätyypit [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Suoyhdistymätyypit ovat soiden suurmuotoja, jotka eroavat toisistaan ​​pinnanmuodoltaan, kosteussuhteiltaan ja eliöstöltään. Yhdistymätyyppejä ovat keidassuot, aapasuot ja palsasuot, joilla on yleensä useita eri suotyyppejä.

Suomessa keidassoita on erityisesti Etelä-Suomessa. Niiden keskiosa на kohonnut ympäristöään korkeammalle, kun paikalle на kertynyt turvetta ja samalla yhteys kivennäismaahan on hävinnyt.Kasvillisuus саа ravinteita vain sadevedestä, ja siten siis vain karuille paikoille sopeutuneet kasvit selviävät. Keidassuot on tuhottu suuresta osasta Keski-Eurooppaa. [18]

Aapasoita on Suomessa lähinnä Keski- ja Pohjois-Suomessa. Ne ovat ravinteikkaita ja ovat kehittyneet alueille, joilla haihtuminen on vähäistä ja lumen sulamisvesiä на paljon. Aapasoilla suon keskiosa на yleensä laitaosia alempana, ja ne saavat ravinteensa yleensä pohjavedestä tai mineraalimailta tulevana pintavaluntana. [21] Suomea etelämpänä aapasoita ei ole ollenkaan, ja Suomessa ne ovat monimuotoisempia kuin Ruotsissa ja Venäjällä. [18]

Soiden kasvillisuuteen vaikuttavat eniten ravinteisuus ja suoveden korkeus. [21] Suomessa neljäsosa alkuperäisistä kasvilajeista kasvaa suolla. [15] Lakka ja karpalo ovat tyypillisiä suoalueiden marjoja. Varsinkin lakkojen keruulla on suuri taloudellinen merkitys. [7] Muista kasveista suolla kasvaa usein kihokkeja.Suokasveista kämmekät, jotkin sarat sekä monet sammalet ja sienet ovat uhanalaisia. Sammaleita kasvaa kaikenlaisilla soilla useita erilaisia.

Nisäkkäistä soilla asuu usein hirviä, linnuista erilaisia ​​vesilintuja. Suomessa metsähanhista 90% pesii soilla ja sorsistakin noin puolet. [7] Soiden vähenemisen yhteydessä esimerkiksi kaakkuri ja muuttohaukka ovat uhanalaistuneet. Osa lajeista taas on säilynyt laajennettuaan pesimäalueitaan. Niinpä esimerkiksi kurjet elävät nykyään emmän järvien rannoilla kuin suolla. [7] Suomessa pesivistä noin 235 lintulajista 80 lajia on jossain elämänsä vaiheessa riippuvainen soista. [15] Turveteollisuusliiton mukaan tyypillisiä suolla eläviä lintuja tavataan siellä turvetuotannosta huolimatta. [12] Monet uhanalaisista perhoslajeista elävät juuri suolla, mutta muita hyönteisiä ei tunneta kovin hyvin. [7]

Вайккейват элаймет асуисикаан суолла, силти моне ладжит кайттават нийта равиннонхакуун: эсимеркикси хирвет сйовят сарахеиния, кархут марджоат джаден нуолихаунджа.Suot ovat metsäpeurojen ja porojen kesälaitumia ja muuttolintujen levähdyspaikkoja.

Malesiassa ja muilla trooppisilla alueilla turvemailla elää yli 1 500 kasvilajia ja 150 kalalajia. [2] Pohjoisessa lajimäärä на пиенемпи. [2] Norjalaisella uhanalaisten lajien listalla olevista sikäläisistä lajeista oli vuonna 2006 suolla eläviä lajeja 5% (190 lajia). [10] Erilaisia ​​kasveja ja eläimiä on eniten runasravinteisilla letoilla, jotka ovat korpien lisäksi uhanalaisimpia suotyyppejä, koska runasravinteisia soita on ojitettu eniten. [7] [15] Suomessa kaksi kolmasosaa uhanalaisista suolla elävistä lajeista elää juuri letoilla ja korvissa. [15]

Yleistä [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Soita muodostuu erityisesti ilmastossa, joka on humidinen eli sadanta on suurempi kuin haihtuminen. Soistumista tapahtuu myös silloin, kun eloperäisen aineksen hajoaminen on hitaampaa kuin sen kerrostuminen. [31] Suomessa viileä ja kostea ilmasto sekä suhteellisen tasaiset pinnanmuodot ovat edistäneet soistumista. [18]

Soistuminen saattaa olla primaarista tai sekundaarista. Primaarisessa vaihtoehdossa soistuminen tapahtuu heti. Esimerkiksi maankohoamisrannikolla saattaa soistuminen alkaa heti, kun uutta maata kohoaa merestä. [31] Useimmiten soistumiseen tarvitaan kuitenkin välivaiheita eli vaikkapa aikaisemmin muodostunut järvi tai vanha metsämaa alkaa soistua, jolloin kyse on sekundaarisesta soistumisesta. [31]

Metsämaan soistuminen [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Metsämaan soistumista tapahtuu yleensä kangasmetsissä, joissa metsän vesitalouden muutokset aiheuttavat vedenpinnan nousun lähelle maanpintaa. [31]

Кун metsän maaperä on vettä läpäisevää melko vähäravinteista hiekka- tai harjusoramaata, siinä tapahtuu soistumista, jos pohjaveden pinta esimerkikso korkaheistenas sokaheistena. Rahkasammalten vallatessa alaa ne tukahduttavat puiden kasvua, ja vallitsevat puut alkavat kitua ja keloutua. Paikalle kasvaneet männyt jäävät kituliaiksi, ja rämevarvut tulevat vallitseviksi. Metsä on vähitellen muuttunut rämeeksi.

Kun maa on huonosti vettä läpäisevää, esimerkiksi savea tai savihietaa (hiesua), soistuminen voi alkaa aikaisemmista soista riippumatta.Keväällä люмен sulaessa ja sateilla kerääntyy notkoihin vettä, joka säilyy niissä kauan. Niihin ilmaantuu karhunsammalta ja kosteammille kohdille rahkasammalta. Runsassateisina vuosina nämä pienet korvenalut laajenevat ja uusia muodostuu, mutta vähäsateisina vuosina ne eivät paljoakaan vähene, sillä varsinkin rahkasammalet pidättävät hyvin vettä. Soistumakohdat yhtyvät vähitellen. Kangas muuttuu korpikankaaksi, rahkasammalkasvuston tullessa vallitsevaksi ja turpeen paksutessa sekä metsänkasvun huonotessa korveksi ja lopulta rämeeksi.Korpi voi sailyä rämeeksi muuttumatta, jos vesi on juokseva, tai paikoilla, jonne valu ravinteikasta vettä ympäröiviltä metsämailta.

Kun soita muodostuu eri korkeudella oleviin notkoihin ja kukin suo kasvaa korkeutta, kunnes se on yhtä korkea kuin sen alemmasta suosta erottava kangaskynnys, alkaa vettänetolua suoosta rin. Tällöin rinne soistuu. Йос Ринне он лайхаа, вахаравинтеиста маата джа веси садеветта, муодостуу нийн санотту весикангас , йолле оминаиста на хивин тиивис кархунсаммален муодостама похьякеррос, джа китува, таваллисести ментйешти мäнтйешти мäнтйешти.Джос соистува кангас он лихавампаа эли рунасравинтеиста, шиита муодостуу корпикангас, я джос се он хивин рееваа джа валува веси равинтеикаста, синтйй рунасруохойнен, таваллишести секаметсайнен корпилехто. Vesikangas muuttuu edelleen soistuessaan rämeeksi, korpikangas tavallisesti korveksi ja korpilehto reheväksi ruoho- ja heinäkorveksi. Molemmat viimeksi mainitut voivat lopulta soistumisen edetessä muuttua rämeeksi.

Kun vesi alkaa valua ylemmältä suolta alemmalle, voi alempi vettyä ja ylempi jonkin verran kuivua.Vettymisestä suo (metsää kasvava räme tai korpi) voi muuttua nevaksi, ja vettymisen ollessa voimakasta sammalkasvillisuus kuolee, jolloin muodostuu vähäsammalinen paljasturpeinat jimpinevaa, savinena rimpineva. Vettyminen voi tapahtua millä suon kehitysasteella tahansa.

Vesijättömaiden soistuminen [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Soita syntyy myös vesijättömaille eli suoraan vedestä vapautuneelle maalle. Merestä kohoavan maan soistumista tapahtuu Suomen maankohoamisrannikoilla, erityisesti Pohjanmaalla.Merestä paljastuva kostea ja tasainen maa на alkanut soistua heti vesien peräytyessä. Soistumista tapahtuu kuitenkin myös järvien rantojen vesijättömailla ja worimilla rantaniityillä eli rantaluhdilla. [31]

Vesistöjen umpeenkasvu [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Ярвет я ламмет касвават валилля умпеен я мууттуват суокси, кун касвиллисуус левиаа я синне кертй лиететта. [31] Soistuminen voi tapahtua järven pinnalla yleensä kelluvien rahkasammalreunusten aiheuttamana tai vaihtoehtoisesti järven pohjassa, kun sinne painuu kasvillisuutta. [31]

Пехмеахкёпохджайсиса маталисса джарвисса тай нийден лахделмисса касваа рунсаасти муун муасса каислаа, джарвируокоа джа сароджа. Tämän kasvillisuuden jäännöksistä muodostuu pohjalle yhä paksunevia turvekerroksia. Нийта пейттава весикеррос охенее, джа самасса маарин илместйй саммалиа, усейн энсин эрайта веси джа лехтисаммалиа, ситтен йха рунсааммин рахкасаммалиа. Kaislamaiset kasvit häviävät, я tilalle tulee märille soille ominaisia ​​ruohokasveja ja saroja. Пайкал на силлоине муодостунут нева.Sammalkasvillisuuden kasvaessa vuosittain korkeutta suon pinta kohoaa ja kuivuu. Nevaruohot ja -heinät häviävät suurimmaksi osaksi, ja tilalle tulee varpuja. Samalla ilmaantuu männynkin taimia, jotka vähitellen kasvavat niin sanotuiksi kitumännyiksi. Nevasta on muodostunut silloin räme tai rämeneva. Väliasteena saattaa esiintyä kuusi-, lehti- tai sekametsää kasvava isomättäinen korpi, varsinkin rehevillä seuduilla.

Kalkkipitoisilla alueilla muodostuu nevan sijasta letto. Turpeen paksuuntuessa suon pinta kohoaa kalkkipitoisen pohjavesikerroksen vaikutuspiirin yläpuolelle, jolloin saattaa ilmestyä rahkasammalia, ja letto muuttuu nevaksi tai jopa melkein rämee.Myös juoksevien vesien varsilla oleville tulvamaille на muodostunut soita, mutta Suomessa ne ovat pääasiassa kuitenkin syntyneet metsämaan soistuessa.

Yleistä [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Soita saatetaan pitää joutomaina. Ojitusten tarkoituksena на lähinnä suon kuivattaminen muuhun käyttöön eli useimmiten joko pelloksi, metsätalouden tarpeiksi tai turpeen ottoa varten. Vedenpinnan laskiessa turve kuivuu, ja ajan kuluessa kangasmetsän kasvillisuus korvaa kosteutta vaativat suokasvit. [32] Вайкка оят умпеутуисиват, не сааттават виела силти джохтаа ветта. [32]

Talouskäyttö tuhoaa suoluontoa, joten monet suotyypit ja niiden eliölajit ovat uhanalaisia. Lisäksi maisema на muuttunut ja vesistöt kuormittuneet. Uutta turvetta ei myöskään kerry niin kauan kuin suo pysyy kuivana. [32] Suomessa on tehty ojituksia eniten maailmassa: suota on noin 10,4 miljoonaa hehtaaria, josta luonnontilassa tai ojittamatta on nyt noin 40%. [14]

Turvetuotanto [муоккаа | muokkaa wikitekstiä]

Ojitettua turvesuota Saksassa.

Turvetta tuotetaan esimerkiksi polttoaineeksi, karjan ja hevosten kuivikkeeksi ja puutarhatuotantoon kasvualustaksi. Kirjan Suomen ympäristön tulevaisuus mukaan turvetuotantoon на Suomessa varattu 120 000 hehtaaria suoalueita. Määrä он noussut ja tulee vieläkin nousemaan. [7] Muiden lähteiden mukaan Suomen suoalasta on turveteollisuuden käytössä vajaat 60 000 hehtaaria, josta tuotannossa on vuosittain noin 50 000 га. [6] [14] [19]

Turpeen nosto on kannattavaa, jos alue on laajuudeltaan vähintään 50 hehtaaria ja turvekerros on ainakin kaksimetrinen. [7] Turvetuotanto ja siihen liittyvä ojitus ovat Suomessa luvanvaraisia, jos alue on laajuudeltaan yli 10 hehtaaria. [33] Turpeen tuotanto на yleensä suhteellisen lyhytaikainen suon käyttövaihe, useimmiten 15–25 vuotta. [12]

Turpeen keräys muuttaa suon vesitaloutta, mikä voi tuhota sen ekosysteemin. [34] Kuivatusvedet aiheuttavat ongelmia turvekerrosten alapuolisille vesille ja pohjavesille, eroosio vie mukanaan kasviravinteita ja kiinteitä turvehiukkasia. [7] Kun alue on tyhjennetty turpeesta, voidaan tilalle istuttaa metsää, perustaa linnuille kosteikko tai antaa ojien tukkeutua, jotta turpeen kasvu alkaisi uudestaan. Britanniassa harrastajapuutarhurit kuluttavat kaksi kolmasosaa kerätystä turpeesta, ja heitä neuvotaan luopumaan turvepohjaisten tuotteiden käytöstä. [11] Suomessa nostetuista turpeista 90% menee energiantuotantoon и 6–7% kasvuturpeeksi. [16] [14] Suomen lisäksi turvetta poltetaan vain Irlannissa, Ruotsissa ja entisen Neuvostoliiton alueella. [6] Suomessa sen osuus на 6–7% kokonaisenergiankulutuksesta. [2]

Iijokiseudun kunnissa harkitaan käytöstä poistettujen turvesoiden muuttamista kesälaitumiksi poroille. Tutkimuksen takana на улице Луоннонваракескус. [35]

Metsätalous ja maanviljely [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Pelloiksi turvemaita on kuivatettu satoja vuosia, mutta viimeisten 30 vuoden aikana kuivatus on nopeutunut muun muassa sahatavara- ja paperiteollisuuden tarpeiden vuoksi. [2] Soita kuivattiin Suomessa pelloiksi jo keskiajalla. [7] Suurin osa maatalouskäyttöön otetuista soista raivattiin Suomessa 1800-ja 1900-luvun vaihteessa. [15] Pelloiksi soita on raivattu Suomessa noin 0,7–1,0 miljoonaa hehtaaria, joista arvioidaan olevan nykyisin talouskäytössä 134 000–240 000 га. [19] Геолог tutkimuskeskus arvioi suota olevan peltoina vain sen 0,7 miljoonaa ha. [16] Ноин 7% alkuperäisestä suoalasta on muutettu pelloiksi. [7]

Арвиот metsätalouskäyttöön kuivatetusta suopinta-alasta Suomessa vaihtelevat välillä 4,7–5,7 miljoonaa hehtaaria eli vähän yli puolet suopinta-alasta. [14] [16] [19] Ympäristöministeriön mukaan noin kuudesosan ojitukset ovat metsätalouden kannalta epäonnistuneita. [14] Järjestelmällinen ojitus aloitettiin valtion mailla 1900-luvun alussa. 1950-luvulla määrä alkoi lisääntyä nopeasti, kun ojitus alkoi koneellistua. Soiden ojitus oli vilkkainta 1960-ja 1970-luvuilla, jolloin ojitettiin metsänkasvatukseen kelpaamattomiakin soita. [15] 1970-luvulla soiden ojitusmäärä oli melkein 300 000 hehtaaria vuodessa, 1990-luvun alussa enää noin 15 000 ha vuosittain. [14] Suoalueiden ojitus on ollut taloudellisesti kannattavaa, koska puuntuotanto on lisääntynyt, [7] mutta ojitus tuhoaa alkuperäistä suoluontoa ja kuormittaa vesistöä.

Suomessa ei luonnontilaisia ​​soita enää ojiteta metsätalouskäyttöön, mutta vanhoja ojituksia ylläpidetään ja täydennetään. [7] Kunnostusojituksia tehdään vuosittain noin 60000 hehtaarilla. [36] Kunnostusojitusten määrä vanhoilla alueilla on kuitenkin kasvussa, [14] mutta niitä ei suositella tehtäväksi luonnoltaan arvokkaissa kohteissa. Ojitettuja soita на yritetty pelastaa uhanalaisille lajeille ojia tukkimalla.

Muu käyttö [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

Suomessa yhdyskuntarakentamiseen на käytetty noin 100 000 hehtaaria suota, josta maanteiden alla на 30 000–35 000 га и voimalaitosaltaissa noin 40 000 га. [19] Myös golfkenttiä on rakennettu suon päälle.Suomessa tästä hyvä esimerkki на Tampereella sijaitseva Tammer-Golf. [37]

Turvetuotantoon käytetyillä soilla turpeen noston loppumisen jälkeen on ennallistamisen lisäksi myös muita vaihtoehtoja. Sinne voidaan istuttaa puita, sillä metsän kasvu suon pohjalla voi onnistua jopa paremmin kuin jos siellä olisi edelleen paksu turvekerros. [12] Erityisesti metsästäjät suosivat lintujärvien perustamista suon pohjalle. [12] Myös kalankasvatuslammikoita on perustettu entisille soille. [12] Viljelymaana käyttö on yksi vaihtoehto suon pohjille: niitä on muutettu peltomaiksi esimerkiksi tuorerehun kasvatukseen, mutta rikkaruohottomuutensa takia ne muunijäu muunassure javiājän kya javia mani. [12]

Suomaisemalla on omat esteettiset arvonsa ja niiden kautta muun muassa matkailuarvoa. Soilla on myös alettu järjestää erilaisia ​​tapahtumia. Niistä Suomessa tunnetuin lienee suopotkupallo, joka on saavuttanut huomiota myös muualla. Suopotkupallon mestaruuskilpailut järjestetään vuosittain Hyrynsalmella, Kainuussa.

Suomen suoalasta on suojeltu 13% eli noin 1,2 млн га. [38] Suurin osa suojelluista alueista на Pohjois-Suomessa. Etelä-Suomessa suojelualueita on all 6% suopinta-alasta. [39] Vuosina 2012-2015 valmistellun soidensuojelun täydennysohjelman tavoitteena oli täydentää soidensuojelualueiden verkostoa etenkin Etelä-Suomessa ja sellaisten luontotyyppien kajelajeluen, suvenska [38] Vihreä liitto kuitenkin jätti Александр Стуббин халлитуксен, koska hallitus teki periaatepäätöksen Rosatomin uuden ydinvoimalan rakentamisesta. [40] Tällöin Ville Niinistö väistyi ympäristöministerin tehtävästä ja pestin sai Sanni Grahn-Laasonen (kok.). [41] Grahn-Laasonen muutti soidensuojelun täydennysohjelman vapaaehtoiseksi. [42] Soiden vapaaehtoiseen suojeluun ei kuitenkaan ollut olemassa hallinnollisia työkaluja lukuun ottamatta puustoisia soita, joita voitiin suojella Metso-ohjelman avulla. [43] Myös Metso-ohjelman rahoitusta leikattiin seuraavalla Juha Sipilän hallituskaudella tuntuvasti. [44] Käytännössä suojeluun päätyivätkin напрасно не arvokkaat suot, jotka sijaitsivat valtion mailla. [38] Vuonna 2020 on käynnistetty Helmi-elinympäristöohjelma, jonka tavoitteena on suojella vapaaehtoisin keinoin yksityismaiden soita. [45]

Ennallistaminen on kertaluontoinen toimenpide, jolla pyritään palauttamaan ojitettu suoalue takaisin luonnontilaisen kaltaiseksi. Ilman ennallistamistoimenpetitä suo ei palaudu ojituksesta. Suoalueilla ennallistamisen ensisijainen tarkoitus on suon luontaisen vesitalouden palauttaminen, johon pyritään täyttämällä ojia ja poistamalla ojituksesta hyötynyttä puustoa. [46] Jos ojien täyttäminen ei ole mahdollista, suon vedenpintaa voidaan nostaa myös patoamalla ojia. [32] Hyvissä olosuhteissa soistuminen ja suokasvillisuuden palautuminen käynnistyy uudelleen heti, kun ojat on täytetty. [47]

Koska puut haihduttavat vettä, puuston poisto on useimmiten tarpeellista ennallistamisen onnistumiseksi. Puuston poisto palauttaa myös alkuperäisen uneimen suomaiseman. Puita poistetaan siis niiltä alueilta, joilla niitä ei ole kasvanut ennen ojitusta. [32] Korvissa ja rämeillä, joilla kuuluukin kasvaa puita, ne säästetään. Vedenpinnan nousu tappaa osan puustosta, joten ennallistettu korpi tai räme tarjoaa hyvän elinympäristön kosteaa pienilmastoa ja lahopuuta vaativille lajeille. [32] Suon kuivumisen seurauksena kasvaneet tai istutetut puut ovat saattaneet muuttaa veden kulkua alueella ja edistää suoympäristöille vieraiden lajien ja luontotyyppien leviämistä. [24]

Osa suojelualueistakin kärsii ojituksista, ja niitä on tarkoitus ennallistaa esimerkiksi Helmi-elinympäristöohjelman puitteissa. [45]

Soilla on vaikutusta ilmaston kasvihuonekaasujen pitoisuuksiin ja sitä kautta ilmaston lämpenemiseen. Koskemattomista soista vapautuu ilmakehään metaania, mutta samalla ne myös sitovat hiilidioksidia eli toimivat hiilinieluina siinä määrin, että yhteisvaikutus на ilmastonmuutosta hillitsevä. [48] Kuivattuna suot eivät enää vapauta metaania ja hiilen sitoutuminen pienenee. [48]

Ojituksen jälkeen puusto alkaa sitoa hiilidioksidia, jolloin suon kasvihuonevaikutus muuttuu ilmiötä voimakkaasti estäväksi. [48] Soiden ojitus kuitenkin heikentänyt vähän ainakin Suomen ilmastoa, koska kasvukauden aikaisen tehoisan lämpösumman lasku on suurimmassa osassa maata tapahtunut soiden ojituksen takia. [7] Yleisesti ojituksen ilmastovaikutus on kuitenkin vielä epäselvä. [7]

Varsinkin Siperian soiden uskotaan olleen valtavia metaanin tuottajia viime jääkaudesta lähtien eli 12 000 vuotta. Ilmakehän metaanipitoisuus nousi paljon noin 9 000–11 500 vuotta sitten, minkä tutkijat arvelevat johtuvan soista. [8] Suokerrokset ovat Siperiassa enimmillään 10 metriä paksuja, ja niistä löydetyt kasvit ovat eläessään saattaneet tuottaa kuusi kertaa mentmän metaania kuin nykyiset kasvit. [8]

Suot sitovat hiilidioksidia hiileksi maaperään. Maapallon soiden arvioidaan sisältävän 541 miljardia tonnia hiiltä, ​​joka vapautuessaan ilmaan hiilidioksidin muodossa aiheuttaisi äärimmäisiä seurauksia. [8] Kun suot kuivuvat lämpimien ilmojen, ikijään sulamisen ja alhaisen veden pinnan takia, maaperän Happitaso nousee ja metaanin sijasta voi siis alkaa syntyä hiilidioksidia. [8] Siperiassa hiilidioksidin suurempi vapautuminen on jo ilmeisesti alkamassa, koska siellä on jo näkynyt merkkejä ilmaston lämpenemisestä. [8]

Indonesiaiassa poltettiin soita väestön lisääntymisen takia, ja myös se vapautti hiiliyhdisteitä maaperästä ilmakehään. [9]

Koska suolla ei tapahdu kunnollista orgaanisen aineksen hajoamista, turpeen seasta on usein tehty arkeologisia löytöjä. Lisäksi суон паркицеват хаппамат айнексет саават айнакин нахан säilymään сиелла хювин. [49]

Irlannista löydettiin vuonna 2006 tuhatvuotias Psalmien kirja suosta, jolta oltiin nostamassa kasvatusturvetta. [49] Noin 20-sivuisen latinankielisen kirjan arvioitiin olevan peräisin vuosien 800–1000 tienoilta, ja se oli Irlannin ensimmäinen varhaiskeskiaikainen tekstilöytö 200 vuoteen. [49]

Keski-Euroopan pohjoisosista on löydetty satoja muumioituneita suoruumiita kosteikoista Irlannista, Isosta-Britanniasta, Saksasta, Hollannista ja Tanskasta. [50] Не оват перйсин раутакаудельта я оват сайлинеет, коша рахкасаммалисса напрасно вахан хаппеа джа антимикробийхдистейт. [50] Lisäksi näillä alueilla suot ovat kylmiä, Happamia ja hapettomia, joten ihmisruumiit eivät mätäne, vaan muumioituvat. [51] Ruumiita on tutkittu esimerkiksi kolmiulotteisen kuvantamisen ja radiohiiliajoituksen avulla. Mitään selvää syytä ruumiiden joutumiselle suohon ei ole, mutta syiksi on arveltu esimerkiksi suohon hautaamista polttohautauksen sijasta, uhraamista ja rangaistuksia.Monissa löydetyissä ruumissa на ollut merkkejä kidutuksestakin. [50] [51]

  • Suomen suoviljely-yhdistyksen vuosikirjat, Acta Forestalia Finlandia
  • Erik Wahlström, Eeva-Liisa Hallanaro ja Sanni Manninen: Suomen ympäristön tulevaisuus . Suomen ympäristökeskus, Эдита, 1996.
  • Мякиля, Маркку и Мууринен, Тапио: Kuinka vanhoja ovat Pohjois-Suomen suot ?. Геологи , 2008, № 6, с. 179–184. Хельсинки: Suomen Geologinen Seura.ISSN 0046-5720. [Kuinka vanhoja ovat Pohjois-Suomen suot? Artikkelin verkkoversio] (pdf) Viitattu 5.1.2013.
  • Сеппа, Хейкки: Болота Финляндии: региональные и местные меры контроля растительности, форм рельефа и долгосрочной динамики. Fennia — Международный географический журнал , 2002, 1-2. вск, нро 180, с. 43-60. Хельсинки: Географическое общество Финляндии. ISSN 0015-0010. Artikkelin verkkoversio (pdf) Viitattu 5.1.2013. (englanniksi)

Viitteet [muokkaa | muokkaa wikitekstiä]

  1. ↑ Kasvitiede: suo Tieteen termipankki .Виитатту 23.10.2019.
  2. ↑ a b c d e f g John Roach: Поддержка сохранения торфяников 5.11. 2004 г. National Geographic News. Виитатту 28.12.2007. (англ.)
  3. ↑ Eino Lappalainen et al .: Turvetutkimusten maasto-opas. Эспоо, 1984 ISBN 951-690-192-1.
  4. ↑ a b Tuomi J: Sukkessio, kasvupaikkatyypit ja metsätyyppioppi (веб-архив) 2007.Oulun yliopisto. Viitattu 15.5.2015.
  5. ↑ a b Energia- ja ympäristöturpeen kysyntä ja tarjonta vuoteen 2020 mennessä 28.12.2005. VTT. Виитатту 19 апреля 2007 г.
  6. ↑ a b c d Jaana Gustafsson (toim.): Maailmanlaajuiset ympäristöongelmat , s. 114. Turun yliopiston täydennyskoulutuskeskus, 1999.
  7. ↑ a b c d e f g h

    0 k l m n o p q r : Суот, с.84–87

  8. ↑ a b c d e f g Джеймс Оуэн: Исследование: Сибирские болота, крупный игрок.1 .2004. National Geographic News. Виитатту 30.12.2007. (англ.)
  9. ↑ a b Джон Роуч: Торфяные пожары в Индонезии могут способствовать глобальному потеплению, говорят эксперты 11.11.2004. National Geographic News. Виитатту 28.12.2007. (англ.)
  10. ↑ a b c d e f g h True h myrlandet Norge WWF. Viitattu 1.1.2008. (norjaksi) [vanhentunut linkki]
  11. ↑ a b Анализ торфяных болот, находящихся под угрозой исчезновения, BBC News.Виитатту 20.12.2007. (англ.)
  12. ↑ a b c d e f g Jälikiäyttus Turveteollisu
  13. ↑ a b c Yleistietoa soista ja turpeesta Turveteollisuusliitto. Viitattu 2.1.2008.
  14. ↑ a b c d e f g h 9000äristy kidenest .Viitattu 17.5.2015.
  15. ↑ a b c d e f g Soiden ojitus uhanalaäetshallja. Виитатту 22.11.2013.
  16. ↑ a b c d Turve raaka-aineena Geologian tutkimuskeskus.Виитатту 22.11.2013.
  17. ↑ GTK julkaisi uusimmat laskelmat Suomen turvevaroista 2003. Geologian tutkimuskeskus. Viitattu 15.5.2015.
  18. ↑ a b c d e f Suomi on suomaata Metsähallitus. Виитатту 22.11.2013.
  19. ↑ a b c d e Soiden käyttö Suomessa Turveteollisuusliitto.Viitattu 2.1.2008.
  20. ↑ Soidensuojelun täydennysohjelma parantaa soiden ja soidensuojelun tilaa Ympäristöministeriö. Viitattu 17.5.2015.
  21. ↑ a b c Suotyypit: Yleiskuvaus (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 6.1.2008.
  22. ↑ Päätyypit ja päätyypin lisämääreet (s. 8) Valtakunnan metsien 10. Inventoinnin (VMI10) liitteet .2006. Metla. Viitattu 15.5.2015.
  23. ↑ Mitä suot ja turvekankaat ovat? Metla. Viitattu 15.5.2015.
  24. ↑ a b c d Джон Пикрелл: Миллионы деревьев должны быть принесены в жертву ради редкого шотландского болота 7.2.2003. National Geographic News. Viitattu 6.1.2008. (англ.)
  25. ↑ Онлайн-словарь Вебстера websters-online-dictionary.org . Viitattu 12.11.2008. (englanniksi) [vanhentunut linkki]
  26. ↑ Suotyypit: Korpi (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 6.1.2008.
  27. ↑ Suotyypit: Räme (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 4.1.2008. [vanhentunut linkki]
  28. ↑ a b Suotyypit: Neva (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola.Viitattu 6.1.2008.
  29. ↑ a b Suotyypit: Letto (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 17.5.2015.
  30. ↑ a b Suotyypit: Luhta (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 17.5.2015.
  31. ↑ a b c d e f g Olli-Pekka Siiraä. Soistumisenis) 2003. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 6.1.2008.
  32. ↑ a b c d e f Soiden ennallistamisen menetelmät Metsähallitus. Виитатту 23 декабря 2007 г. [vanhentunut linkki]
  33. ↑ Ympäristönsuojeluasetus 18.2.2000 / 169; 1. луку, 1§
  34. ↑ European Environment, European Environment Agency 1995, s.207–211
  35. ↑ Хенриикка Ууситало: Porojen halutaan pysyvän metsän siimeksessä — vanhoja turvesoita muutetaan kesälaitumiksi Yli-Iissä ja Pudasjärvellä Kaleva . 14.6.2018. Viitattu 14.6.2018.
  36. ↑ Палвиайнен М: Kunnostusojitus vähentää humuskuormitusta 2013. Helsingin yliopisto / Metla. Viitattu 15.5.2015.
  37. ↑ Tammer-Golfin history tammer-golf.fi . Viitattu 17.5.2015.
  38. ↑ a b c Аланен, А.& Aapala, K .: Soidensuojelutyöryhmän ehdotus soidensuojelun täydentämiseksi . Ympäristöministeriö, 2015.
  39. ↑ Soiden suojeluaste luonnontila.fi .
  40. ↑ Fennovoiman periaatepäätös hyväksyttiin, vihreät jättää hallituksen Helsingin Sanomat . 18.9.2014.
  41. ↑ Sanni Grahn-Laasonen nousee uudeksi ympäristöministeriksi Yle Uutiset . 24.9.2014.
  42. ↑ Grahn-Laasonen jäädytti soidensuojeluohjelman Yle Uutiset .15.10.2014.
  43. ↑ Soidensuojelun täydentäminen parantaa soiden ja soidensuojelun tilaa 7.10.2019. Ympäristöministeriö.
  44. ↑ Metso-ohjelman suojelutavoitteet vaakalaudalla — Metsänomistajia patistetaan suojeluun myös ilman korvauksia 12.4.2016. Yle Uutiset.
  45. ↑ a b Ympäristöministeriö: Helmi-elinympäristöohjelma vahvistaa luonnon monimuotoisuutta ym.fi .
  46. ↑ Ennallistettu suo- ja metsäpinta-ala Etelä-Savon ympäristökeskus.Viitattu 17.5.2015.
  47. ↑ Komulainen, V-M., Tuittila, E-S., Vasander, H. & Laine, J .: Восстановление осушенных торфяников в южной Финляндии: первоначальное воздействие на изменение растительности и баланс CO2. Журнал прикладной экологии , 2001. DOI: https: //doi.org/10.1046/j.1365-2664.1999.00430.x. Artikkelin verkkoversio.
  48. ↑ a b c Suomen ympäristön tulevaisuus, s. 122

Suo — Википедия

Suo on kostea ekosysteemi, jossa haihdunta on sadantaa pienempi, ja jonka kasvien jäännöksistä muodostuu turvetta. [1] Turvetta syntyy eniten pohjoisilla alueilla, koska hajoaminen on hitaampaa kylmissä ja kosteissa ympäristöissä. [2] Turpeessa on hajoamistilassa olevien kasvijäännösten rakenne suureksi osaksi säilynyt. Niistä voidaan usein määritellä, mihin kasvisukuun tai jopa -lajiin ne kuuluvat. Soita muodostuu vesien umpeenkasvamisen, tulvamaiden ja tulvattoman metsämaan soistumisen sekä merenrannikoilla maankohoamisen seurauksena. Suot ovat biodiversiteetiltään rikkaita ekosysteemejä ja monesti suosittuja retkeilyalueita.

Suon määritelmä eri tieteenaloillaMuokkaa

Geologiassa suo määritellään suokasvien maatumisesta muodostuneeksi turvekerrostumaksi, jonka paksuus on yli 30 sentimetriä, päinthusito-ala valere 20, pinthusito-ala v. [3] Biologisen suomääritelmän mukaan suo on sellainen maastokuvio, jossa kivennäismaata peittävä orgaaninen maalajikerros on turvetta tai jonka aluskasvillisuudesta 75% на suokasvillisuut. Kolmen neljäsosan vaatimus perustuu A.К. Cajanderin metsätyyppioppiin, joka on pitkään ollut Suomen metsä- ja myös suoluokittelun perustana. [4] Metsätieteellisiä soita puolestaan ​​ovat geologiset suot ja biologiset soistumat, mutta myös all 20 hehtaarin laajuiset suot. [5]

Suoalueiden määräMuokkaa

Maailmassa on soita noin 400 miljoonaa hehtaaria eli noin 5% kaikesta maapinta-alasta. [6] Turvesoita на maapallon maapinta-alasta 3%, ja niitä на kaikilla muilla mantereilla paitsi Antarktiksella. [2] Vuonna 1996 julkaistun arvion mukaan koko maapallon soista on luonnontilaisena 95%. [7] Uudemman tiedon mukaan noin 80% maailman turvemaista on vielä suhteellisen koskemattomia ja ne sijaitsevat lähinnä Pohjois-Amerikassa ja Siperiassa. [2] Läntisessä Siperiassa sijaitsevatkin maailman laajimmat turvemaat, yhteiseltä laajuudeltaan 60 miljoonaa hehtaaria. [8] Канадасса соита на 12% маан пинта-аласта. [8] Trooppisilla alueilla esimerkiksi Indonesia on 20 miljoonaa hehtaaria suota, 11% maan pinta-alasta. [9]

Skandinavia on yksi maailman soisimmista alueista. [10] Esimerkiksi Norjan pinta-alasta на 5,8% суота и костейккоя. [10] 1930-luvulla niitä oli 2,1 miljoonaa hehtaaria eli 12% maapinta-alasta (13,5% koko pinta-alasta), ja määrä on siis puolittunut ojitusten ja kuivatuksen takia. [10] Suojelualueita Norjassa на 68 600 га eli 3,7% kaikesta suopinta-alasta, minkä Lisäksi tulevat muun muassa kansallispuispuistoissa olevat suoalueet. [10] Isossa-Britanniassa Королевское общество защиты птиц в mukaan 90% soista on vahingoittuneita tai jo tuhoutunut. [11]

Suo kasvaa paksuutta joitakin millimetrejä vuodessa. Суомесса паксуускасву на усеиммитен ноин 0,5 мм вуодесса, тосин вайхтелувяли на 0,2–4,0 мм. [12]

Suomi on suoalaltaan maailman kuudenneksi soisin maa. [13] Arviot suopinta-alasta vaihtelevat kuitenkin lähteittäin. Suomessa on geologista suota noin 5,1 miljoonaa hehtaaria (15%) и metsätieteellistä suota noin 8,9 miljoonaa hehtaaria (26%), eniten Pohjois-Suomessa ja vedenjakajien seudulla. [5] Suomessa suota on jäljellä kolmasosa alkuperäisestä laajuudesta. [7] Useimpien muiden arvioiden mukaan kuitenkin suoala на 9,3–10,4 miljoonaa hehtaaria, mikä on Suomen koko pinta-alasta ilman merialueita noin 26% и maa-alasta 29%. [13] [14] [15] [16] [6]

Suomen soiden energiamääräMuokkaa

Valtakunnan turvevarojen energiasisältö на 13 000 ТВтч. Turvevarojen energia spreadaa 1 100 miljoonaa öljytonnia.Suomen turvevarat ovat kaksinkertaiset Pohjanmeren tunnettuihin öljyvaroihin ja 2/3 Norjan tunnettuihin öljyvaroihin verrattuna. Suomen turvevarat ovat lähes kymmenkertaiset maamme puuvarojen energiaan ja 35-kertaiset puuston tilavuuteen verrattuna. [17]

Suomen soiden käyttö turvetuotantoon Муоккаа

Metsähallituksen mukaan alkuperäisestä suoalasta on kolmannes luonnontilaisena. [18] Turveteollisuusliitto puolestaan ​​arvioi, että luonnontilaisena soita on nykyisestä suoalasta 47,7% или 4,3 miljoonaa hehtaaria. [19] Suomen suurin yksittäinen suo on Kolarin kunnassa sijaitseva Teuravuoma, jonka pinta-ala на 7 000 га. [13] Suomessa on suoalueita suojeltu 1,2 miljoonaa hehtaaria eli melkein 13% (2013 г.). [20] Suojelluista alueista iso osa sijaitsee Pohjois-Suomessa, Etelä-Suomessa ei ole enää paljoa soita jäljellä. [7]

ЛуокиттелуМуоккаа

Суомалайнен myös soiden luokitteluun käytettävä kasvupaikkatekijöihin perustuva metsätyyppien luokitus, metsätyyppioppi, perustuu Аймо Каарло Cajanderin 1909-1949 muodostamaan järjestelmään, jossa maanperän Rakenne, SEN ravinteisuus, kosteus- JA lämpötilaolosuhteilla katsotaan olevan keskeinen merkitys kasviyhdyskuntien rakenteen määräytymisessä. [4] Luokittelu poikkeaa eurooppalaisista ja pohjoismaisista luokituksista.

Suotyypit luokitellaan useimmiten putkilokasvien perusteella, mutta tarkempi määritys tapahtuu sammalten perusteella. [21]

Suot voidaan jakaa kahteen päätyyppiin myös sen mukaan, saavatko ne vetensä maaperästä vai sateesta. Minerotrofisiksi soiksi kutsutaan niitä soita, joilla on kosketus pohjaveteen mineraalimaiden kautta. [10] Kun turpeen muodostus jatkuu, yhteys pohjaveteen saattaa kadota ja suo saa veden sen jälkeen sateesta.Silloin kyseessä ombrotrofinen suo. [10] Ombotrofiset suot ovat aina Happamia, Mutta minetrofiset suot voidaan vielä ryhmitellä tarkempiin ryhmiin pH: n mukaan. [10] Minetrofisilla soilla lajimäärien vaihtelu on suurta: pH: ltaan Neutraaleilla soilla on esimerkiksi putkilokasveja viisi kertaa … [10]

Suot ovat Suomen monimuotoisin ekosysteemi: on olemassa paljon erilaisia ​​suotyyppejä, joille on yhteistä oikeastaan ​​vain maaperän märkyys. [7] Euroopassa suoluonto on monimuotoisin Suomessa ja Venäjällä. [18] Suot ryhmitellään Suomessa kasvillisuuden mukaan erilaisiin tyyppeihin. Erilaisia ​​kasvupaikkatyyppien yhdistelmiä on yli sata erilaista. [18]

Metsäntutkimuslaitos luokittelee suot kolmeen päätyyppiin: korpi, räme ja avosuot (neva ja letto). Näille päätyypeille на lukuisia lisämääreitä. [22] Korvet ja rämeet jaetaan edelleen aitoihin ja sekatyyppeihin jotka ovat puustoisen ja avosuon yhdistelmiä. [23]

Esimerkiksi Skotlannissa on Paljon maailmanlaajuisesti harvinaisia ​​soita, joita kutsutaan nimellä blanket bogs (suomeksi peittosuo ), joita on ehintöluette maillo. [24] [25] Kyseisillä soilla on erittäin vetistä turvetta, jossa kasvaa esimerkiksi rahkasammalia, harvinaisia ​​suo-orkideoja ja kääpiöpensaita; lisäksi lintulajisto на runas. [24] Samanlaista suotyyppiä esiintyy myös ainakin Argentiinassa ja Uudessa-Seelannissa. [24]

KorpiMuokkaa

Korvet ovat puustoisia soita, joissa yleisin puulaji on kuusi. Korven erityispiirre on, että niissä esiintyy sekä suolajeja että ravinteisuudeltaan Wastaavan metsätyypin lajistoa. Korvissa turvekerros on ohut ja tavallisia kasveja ovat muun muassa harmaaleppä, metsäkurjenpolvi, mesiangervo ja oravanmarja. [26] Rehevät korvet eli lehtokorpi, saniaiskorpi sekä ruoho- ja heinäkorpi ovat luonnontilaisina tai luonnontilaisen kaltaisina metsälain tarkoittamia arvokkaita elinympäristöjä.

RämeMuokkaa

Rämeet ovat puustoisia soita. Yleisin puulaji rämeellä on mänty. Männyt ovat rämeessä usein kitukasvuisia. Ravinteisuudeltaan не вастаават kuivahkoa kangasta ja sitä karumpia metsätyyppejä. Rämeen kenttäkerroksessa valtalajina ovat varvut, kuten suopursu, juolukka, vaivaiskoivu, suokukka sekä vaivero. [27] Хилла эли лакка касваа рамейля. Kitumaan räme on luonnontilaisena tai luonnontilaisen kaltaisena metsälain tarkoittama arvokas elinympäristö.

НеваМуоккаа

Nevat ovat puuttomia, toisinaan hyvinkin märkiä avosoita. Niillä märät ja kosteat pinnat vuorottelevat kuivempien mättäiden kanssa. [28] Nevojen linnusto on erittäin runas. Lisäksi nevoilla on merkitystä muun muassa teeren soidinpaikkoina sekä hilla- ja karpalosoina. Nevoilla касваа esimerkiksi tupasvillaa, karpaloita ja erilaisia ​​saroja. [28]

LettoMuokkaa

Letto on lehdon vastine suotyypeissä.Niitä syntyy напрасно maaperältään kaikkein ravinteikkaimmille alueille, minkä vuoksi niiden kasvillisuus на omaleimaista. Suoveden pH ja kalkkipitoisuus ovat korkeita. [29] Suurin osa uhanalaisista eläin- ja kasvilajeista on juuri lettojen lajeja. [7] Nevalla viihtyvien kasvien lisäksi letoilla kasvaa myös vaativampia suokasveja, kuten kämmeköitä, rätvänöitä, vilukkoja. [29] Letto voi olla joko avosuo tai osittain puustoinen, jolloin puhutaan muun muassa lettorämeistä ja lettokorvista.

ЛухтаМуоккаа

Tervaleppäluhtaa Saksassa. Suomessa Wastaavanlaisia ​​luhtia löytyy etelärannikolta.

Luhdat ovat virtaavien pintavesien aiheuttamia soistumia, joita on eniten maankohoamisrannikolla, mutta myös järvien, jokien ja purojen tulvamailla. [30] Tavallisia luhtakasveja ovat esimerkiksi tervaleppä, keltakurjenmiekka, rentukka, paju, korpipaatsama, suovehka, myrkkykeiso ja rantakukka. Pajua kasvavia luhtia löytyy Lappia myöten, mutta tervaleppäluhtia kasvaa Suomessa vain maan etelärannikon joissa ja ojissa.Hyvänä esimerkkinä Mätäoja. [30]

SuoyhdistymätyypitMuokkaa

Suoyhdistymätyypit ovat soiden suurmuotoja, jotka eroavat toisistaan ​​pinnanmuodoltaan, kosteussuhteiltaan ja eliöstöltään. Yhdistymätyyppejä ovat keidassuot, aapasuot ja palsasuot, joilla on yleensä useita eri suotyyppejä.

Suomessa keidassoita on erityisesti Etelä-Suomessa. Niiden keskiosa на kohonnut ympäristöään korkeammalle, kun paikalle на kertynyt turvetta ja samalla yhteys kivennäismaahan on hävinnyt.Kasvillisuus саа ravinteita vain sadevedestä, ja siten siis vain karuille paikoille sopeutuneet kasvit selviävät. Keidassuot on tuhottu suuresta osasta Keski-Eurooppaa. [18]

Aapasoita on Suomessa lähinnä Keski- ja Pohjois-Suomessa. Ne ovat ravinteikkaita ja ovat kehittyneet alueille, joilla haihtuminen on vähäistä ja lumen sulamisvesiä на paljon. Aapasoilla suon keskiosa на yleensä laitaosia alempana, ja ne saavat ravinteensa yleensä pohjavedestä tai mineraalimailta tulevana pintavaluntana. [21] Suomea etelämpänä aapasoita ei ole ollenkaan, ja Suomessa ne ovat monimuotoisempia kuin Ruotsissa ja Venäjällä. [18]

Kasvit ja eläimetMuokkaa

Soiden kasvillisuuteen vaikuttavat eniten ravinteisuus ja suoveden korkeus. [21] Suomessa neljäsosa alkuperäisistä kasvilajeista kasvaa suolla. [15] Lakka ja karpalo ovat tyypillisiä suoalueiden marjoja. Varsinkin lakkojen keruulla on suuri taloudellinen merkitys. [7] Muista kasveista suolla kasvaa usein kihokkeja.Suokasveista kämmekät, jotkin sarat sekä monet sammalet ja sienet ovat uhanalaisia. Sammaleita kasvaa kaikenlaisilla soilla useita erilaisia.

Nisäkkäistä soilla asuu usein hirviä, linnuista erilaisia ​​vesilintuja. Suomessa metsähanhista 90% pesii soilla ja sorsistakin noin puolet. [7] Soiden vähenemisen yhteydessä esimerkiksi kaakkuri ja muuttohaukka ovat uhanalaistuneet. Osa lajeista taas on säilynyt laajennettuaan pesimäalueitaan. Niinpä esimerkiksi kurjet elävät nykyään emmän järvien rannoilla kuin suolla. [7] Suomessa pesivistä noin 235 lintulajista 80 lajia on jossain elämänsä vaiheessa riippuvainen soista. [15] Turveteollisuusliiton mukaan tyypillisiä suolla eläviä lintuja tavataan siellä turvetuotannosta huolimatta. [12] Monet uhanalaisista perhoslajeista elävät juuri suolla, mutta muita hyönteisiä ei tunneta kovin hyvin. [7]

Вайккейват элаймет асуисикаан суолла, силти моне ладжит кайттават нийта равиннонхакуун: эсимеркикси хирвет сйовят сарахеиния, кархут марджоат джаден нуолихаунджа.Suot ovat metsäpeurojen ja porojen kesälaitumia ja muuttolintujen levähdyspaikkoja.

Malesiassa ja muilla trooppisilla alueilla turvemailla elää yli 1 500 kasvilajia ja 150 kalalajia. [2] Pohjoisessa lajimäärä на пиенемпи. [2] Norjalaisella uhanalaisten lajien listalla olevista sikäläisistä lajeista oli vuonna 2006 suolla eläviä lajeja 5% (190 lajia). [10] Erilaisia ​​kasveja ja eläimiä on eniten runasravinteisilla letoilla, jotka ovat korpien lisäksi uhanalaisimpia suotyyppejä, koska runasravinteisia soita on ojitettu eniten. [7] [15] Suomessa kaksi kolmasosaa uhanalaisista suolla elävistä lajeista elää juuri letoilla ja korvissa. [15]

YleistäMuokkaa

Soita muodostuu erityisesti ilmastossa, joka on humidinen eli sadanta on suurempi kuin haihtuminen. Soistumista tapahtuu myös silloin, kun eloperäisen aineksen hajoaminen on hitaampaa kuin sen kerrostuminen. [31] Suomessa viileä ja kostea ilmasto sekä suhteellisen tasaiset pinnanmuodot ovat edistäneet soistumista. [18]

Soistuminen saattaa olla primaarista tai sekundaarista. Primaarisessa vaihtoehdossa soistuminen tapahtuu heti. Esimerkiksi maankohoamisrannikolla saattaa soistuminen alkaa heti, kun uutta maata kohoaa merestä. [31] Useimmiten soistumiseen tarvitaan kuitenkin välivaiheita eli vaikkapa aikaisemmin muodostunut järvi tai vanha metsämaa alkaa soistua, jolloin kyse on sekundaarisesta soistumisesta. [31]

Metsämaan soistuminenMuokkaa

Metsämaan soistumista tapahtuu yleensä kangasmetsissä, joissa metsän vesitalouden muutokset aiheuttavat vedenpinnan nousun lähelle maanpintaa. [31]

Кун metsän maaperä on vettä läpäisevää melko vähäravinteista hiekka- tai harjusoramaata, siinä tapahtuu soistumista, jos pohjaveden pinta esimerkikso korkaheistenas sokaheistena. Rahkasammalten vallatessa alaa ne tukahduttavat puiden kasvua, ja vallitsevat puut alkavat kitua ja keloutua. Paikalle kasvaneet männyt jäävät kituliaiksi, ja rämevarvut tulevat vallitseviksi. Metsä on vähitellen muuttunut rämeeksi.

Kun maa on huonosti vettä läpäisevää, esimerkiksi savea tai savihietaa (hiesua), soistuminen voi alkaa aikaisemmista soista riippumatta.Keväällä люмен sulaessa ja sateilla kerääntyy notkoihin vettä, joka säilyy niissä kauan. Niihin ilmaantuu karhunsammalta ja kosteammille kohdille rahkasammalta. Runsassateisina vuosina nämä pienet korvenalut laajenevat ja uusia muodostuu, mutta vähäsateisina vuosina ne eivät paljoakaan vähene, sillä varsinkin rahkasammalet pidättävät hyvin vettä. Soistumakohdat yhtyvät vähitellen. Kangas muuttuu korpikankaaksi, rahkasammalkasvuston tullessa vallitsevaksi ja turpeen paksutessa sekä metsänkasvun huonotessa korveksi ja lopulta rämeeksi.Korpi voi sailyä rämeeksi muuttumatta, jos vesi on juokseva, tai paikoilla, jonne valu ravinteikasta vettä ympäröiviltä metsämailta.

Kun soita muodostuu eri korkeudella oleviin notkoihin ja kukin suo kasvaa korkeutta, kunnes se on yhtä korkea kuin sen alemmasta suosta erottava kangaskynnys, alkaa vettänetolua suoosta rin. Tällöin rinne soistuu. Йос Ринне он лайхаа, вахаравинтеиста маата джа веси садеветта, муодостуу нийн санотту весикангас , йолле оминаиста на хивин тиивис кархунсаммален муодостама похьякеррос, джа китува, таваллисести ментйешти мäнтйешти мäнтйешти.Джос соистува кангас он лихавампаа эли рунасравинтеиста, шиита муодостуу корпикангас, я джос се он хивин рееваа джа валува веси равинтеикаста, синтйй рунасруохойнен, таваллишести секаметсайнен корпилехто. Vesikangas muuttuu edelleen soistuessaan rämeeksi, korpikangas tavallisesti korveksi ja korpilehto reheväksi ruoho- ja heinäkorveksi. Molemmat viimeksi mainitut voivat lopulta soistumisen edetessä muuttua rämeeksi.

Kun vesi alkaa valua ylemmältä suolta alemmalle, voi alempi vettyä ja ylempi jonkin verran kuivua.Vettymisestä suo (metsää kasvava räme tai korpi) voi muuttua nevaksi, ja vettymisen ollessa voimakasta sammalkasvillisuus kuolee, jolloin muodostuu vähäsammalinen paljasturpeinat jimpinevaa, savinena rimpineva. Vettyminen voi tapahtua millä suon kehitysasteella tahansa.

Vesijättömaiden soistuminenMuokkaa

Soita syntyy myös vesijättömaille eli suoraan vedestä vapautuneelle maalle. Merestä kohoavan maan soistumista tapahtuu Suomen maankohoamisrannikoilla, erityisesti Pohjanmaalla.Merestä paljastuva kostea ja tasainen maa на alkanut soistua heti vesien peräytyessä. Soistumista tapahtuu kuitenkin myös järvien rantojen vesijättömailla ja worimilla rantaniityillä eli rantaluhdilla. [31]

Vesistöjen umpeenkasvuMuokkaa

Ярвет я ламмет касвават валилля умпеен я мууттуват суокси, кун касвиллисуус левиаа я синне кертй лиететта. [31] Soistuminen voi tapahtua järven pinnalla yleensä kelluvien rahkasammalreunusten aiheuttamana tai vaihtoehtoisesti järven pohjassa, kun sinne painuu kasvillisuutta. [31]

Пехмеахкёпохджайсиса маталисса джарвисса тай нийден лахделмисса касваа рунсаасти муун муасса каислаа, джарвируокоа джа сароджа. Tämän kasvillisuuden jäännöksistä muodostuu pohjalle yhä paksunevia turvekerroksia. Нийта пейттава весикеррос охенее, джа самасса маарин илместйй саммалиа, усейн энсин эрайта веси джа лехтисаммалиа, ситтен йха рунсааммин рахкасаммалиа. Kaislamaiset kasvit häviävät, я tilalle tulee märille soille ominaisia ​​ruohokasveja ja saroja. Пайкал на силлоине муодостунут нева.Sammalkasvillisuuden kasvaessa vuosittain korkeutta suon pinta kohoaa ja kuivuu. Nevaruohot ja -heinät häviävät suurimmaksi osaksi, ja tilalle tulee varpuja. Samalla ilmaantuu männynkin taimia, jotka vähitellen kasvavat niin sanotuiksi kitumännyiksi. Nevasta on muodostunut silloin räme tai rämeneva. Väliasteena saattaa esiintyä kuusi-, lehti- tai sekametsää kasvava isomättäinen korpi, varsinkin rehevillä seuduilla.

Kalkkipitoisilla alueilla muodostuu nevan sijasta letto. Turpeen paksuuntuessa suon pinta kohoaa kalkkipitoisen pohjavesikerroksen vaikutuspiirin yläpuolelle, jolloin saattaa ilmestyä rahkasammalia, ja letto muuttuu nevaksi tai jopa melkein rämee.Myös juoksevien vesien varsilla oleville tulvamaille на muodostunut soita, mutta Suomessa ne ovat pääasiassa kuitenkin syntyneet metsämaan soistuessa.

Soiden ojitus ja hyötykäyttöMuokkaa

YleistäMuokkaa

Soita saatetaan pitää joutomaina. Ojitusten tarkoituksena на lähinnä suon kuivattaminen muuhun käyttöön eli useimmiten joko pelloksi, metsätalouden tarpeiksi tai turpeen ottoa varten. Vedenpinnan laskiessa turve kuivuu, ja ajan kuluessa kangasmetsän kasvillisuus korvaa kosteutta vaativat suokasvit. [32] Вайкка оят умпеутуисиват, не сааттават виела силти джохтаа ветта. [32]

Talouskäyttö tuhoaa suoluontoa, joten monet suotyypit ja niiden eliölajit ovat uhanalaisia. Lisäksi maisema на muuttunut ja vesistöt kuormittuneet. Uutta turvetta ei myöskään kerry niin kauan kuin suo pysyy kuivana. [32] Suomessa on tehty ojituksia eniten maailmassa: suota on noin 10,4 miljoonaa hehtaaria, josta luonnontilassa tai ojittamatta on nyt noin 40%. [14]

TurvetuotantoMuokkaa

Ojitettua turvesuota Saksassa.

Turvetta tuotetaan esimerkiksi polttoaineeksi, karjan ja hevosten kuivikkeeksi ja puutarhatuotantoon kasvualustaksi. Kirjan Suomen ympäristön tulevaisuus mukaan turvetuotantoon на Suomessa varattu 120 000 hehtaaria suoalueita. Määrä он noussut ja tulee vieläkin nousemaan. [7] Muiden lähteiden mukaan Suomen suoalasta on turveteollisuuden käytössä vajaat 60 000 hehtaaria, josta tuotannossa on vuosittain noin 50 000 га. [6] [14] [19]

Turpeen nosto on kannattavaa, jos alue on laajuudeltaan vähintään 50 hehtaaria ja turvekerros on ainakin kaksimetrinen. [7] Turvetuotanto ja siihen liittyvä ojitus ovat Suomessa luvanvaraisia, jos alue on laajuudeltaan yli 10 hehtaaria. [33] Turpeen tuotanto на yleensä suhteellisen lyhytaikainen suon käyttövaihe, useimmiten 15–25 vuotta. [12]

Turpeen keräys muuttaa suon vesitaloutta, mikä voi tuhota sen ekosysteemin. [34] Kuivatusvedet aiheuttavat ongelmia turvekerrosten alapuolisille vesille ja pohjavesille, eroosio vie mukanaan kasviravinteita ja kiinteitä turvehiukkasia. [7] Kun alue on tyhjennetty turpeesta, voidaan tilalle istuttaa metsää, perustaa linnuille kosteikko tai antaa ojien tukkeutua, jotta turpeen kasvu alkaisi uudestaan. Britanniassa harrastajapuutarhurit kuluttavat kaksi kolmasosaa kerätystä turpeesta, ja heitä neuvotaan luopumaan turvepohjaisten tuotteiden käytöstä. [11] Suomessa nostetuista turpeista 90% menee energiantuotantoon и 6–7% kasvuturpeeksi. [16] [14] Suomen lisäksi turvetta poltetaan vain Irlannissa, Ruotsissa ja entisen Neuvostoliiton alueella. [6] Suomessa sen osuus на 6–7% kokonaisenergiankulutuksesta. [2]

Iijokiseudun kunnissa harkitaan käytöstä poistettujen turvesoiden muuttamista kesälaitumiksi poroille. Tutkimuksen takana на улице Луоннонваракескус. [35]

Metsätalous ja maanviljelyMuokkaa

Pelloiksi turvemaita on kuivatettu satoja vuosia, mutta viimeisten 30 vuoden aikana kuivatus on nopeutunut muun muassa sahatavara- ja paperiteollisuuden tarpeiden vuoksi. [2] Soita kuivattiin Suomessa pelloiksi jo keskiajalla. [7] Suurin osa maatalouskäyttöön otetuista soista raivattiin Suomessa 1800-ja 1900-luvun vaihteessa. [15] Pelloiksi soita on raivattu Suomessa noin 0,7–1,0 miljoonaa hehtaaria, joista arvioidaan olevan nykyisin talouskäytössä 134 000–240 000 га. [19] Геолог tutkimuskeskus arvioi suota olevan peltoina vain sen 0,7 miljoonaa ha. [16] Ноин 7% alkuperäisestä suoalasta on muutettu pelloiksi. [7]

Арвиот metsätalouskäyttöön kuivatetusta suopinta-alasta Suomessa vaihtelevat välillä 4,7–5,7 miljoonaa hehtaaria eli vähän yli puolet suopinta-alasta. [14] [16] [19] Ympäristöministeriön mukaan noin kuudesosan ojitukset ovat metsätalouden kannalta epäonnistuneita. [14] Järjestelmällinen ojitus aloitettiin valtion mailla 1900-luvun alussa. 1950-luvulla määrä alkoi lisääntyä nopeasti, kun ojitus alkoi koneellistua. Soiden ojitus oli vilkkainta 1960-ja 1970-luvuilla, jolloin ojitettiin metsänkasvatukseen kelpaamattomiakin soita. [15] 1970-luvulla soiden ojitusmäärä oli melkein 300 000 hehtaaria vuodessa, 1990-luvun alussa enää noin 15 000 ha vuosittain. [14] Suoalueiden ojitus on ollut taloudellisesti kannattavaa, koska puuntuotanto on lisääntynyt, [7] mutta ojitus tuhoaa alkuperäistä suoluontoa ja kuormittaa vesistöä.

Suomessa ei luonnontilaisia ​​soita enää ojiteta metsätalouskäyttöön, mutta vanhoja ojituksia ylläpidetään ja täydennetään. [7] Kunnostusojituksia tehdään vuosittain noin 60000 hehtaarilla. [36] Kunnostusojitusten määrä vanhoilla alueilla on kuitenkin kasvussa, [14] mutta niitä ei suositella tehtäväksi luonnoltaan arvokkaissa kohteissa. Ojitettuja soita на yritetty pelastaa uhanalaisille lajeille ojia tukkimalla.

Muu käyttöMuokkaa

Suomessa yhdyskuntarakentamiseen на käytetty noin 100 000 hehtaaria suota, josta maanteiden alla на 30 000–35 000 га и voimalaitosaltaissa noin 40 000 га. [19] Myös golfkenttiä on rakennettu suon päälle.Suomessa tästä hyvä esimerkki на Tampereella sijaitseva Tammer-Golf. [37]

Turvetuotantoon käytetyillä soilla turpeen noston loppumisen jälkeen on ennallistamisen lisäksi myös muita vaihtoehtoja. Sinne voidaan istuttaa puita, sillä metsän kasvu suon pohjalla voi onnistua jopa paremmin kuin jos siellä olisi edelleen paksu turvekerros. [12] Erityisesti metsästäjät suosivat lintujärvien perustamista suon pohjalle. [12] Myös kalankasvatuslammikoita on perustettu entisille soille. [12] Viljelymaana käyttö on yksi vaihtoehto suon pohjille: niitä on muutettu peltomaiksi esimerkiksi tuorerehun kasvatukseen, mutta rikkaruohottomuutensa takia ne muunijäu muunassure javiājän kya javia mani. [12]

Suomaisemalla on omat esteettiset arvonsa ja niiden kautta muun muassa matkailuarvoa. Soilla on myös alettu järjestää erilaisia ​​tapahtumia. Niistä Suomessa tunnetuin lienee suopotkupallo, joka on saavuttanut huomiota myös muualla. Suopotkupallon mestaruuskilpailut järjestetään vuosittain Hyrynsalmella, Kainuussa.

Soiden suojelu ja ennallistaminenMuokkaa

Suomen suoalasta on suojeltu 13% eli noin 1,2 млн га. [38] Suurin osa suojelluista alueista на Pohjois-Suomessa. Etelä-Suomessa suojelualueita on all 6% suopinta-alasta. [39] Vuosina 2012-2015 valmistellun soidensuojelun täydennysohjelman tavoitteena oli täydentää soidensuojelualueiden verkostoa etenkin Etelä-Suomessa ja sellaisten luontotyyppien kajelajeluen, suvenska [38] Vihreä liitto kuitenkin jätti Александр Стуббин халлитуксен, koska hallitus teki periaatepäätöksen Rosatomin uuden ydinvoimalan rakentamisesta. [40] Tällöin Ville Niinistö väistyi ympäristöministerin tehtävästä ja pestin sai Sanni Grahn-Laasonen (kok.). [41] Grahn-Laasonen muutti soidensuojelun täydennysohjelman vapaaehtoiseksi. [42] Soiden vapaaehtoiseen suojeluun ei kuitenkaan ollut olemassa hallinnollisia työkaluja lukuun ottamatta puustoisia soita, joita voitiin suojella Metso-ohjelman avulla. [43] Myös Metso-ohjelman rahoitusta leikattiin seuraavalla Juha Sipilän hallituskaudella tuntuvasti. [44] Käytännössä suojeluun päätyivätkin напрасно не arvokkaat suot, jotka sijaitsivat valtion mailla. [38] Vuonna 2020 on käynnistetty Helmi-elinympäristöohjelma, jonka tavoitteena on suojella vapaaehtoisin keinoin yksityismaiden soita. [45]

Ennallistaminen on kertaluontoinen toimenpide, jolla pyritään palauttamaan ojitettu suoalue takaisin luonnontilaisen kaltaiseksi.Ilman ennallistamistoimenpetitä suo ei palaudu ojituksesta. Suoalueilla ennallistamisen ensisijainen tarkoitus on suon luontaisen vesitalouden palauttaminen, johon pyritään täyttämällä ojia ja poistamalla ojituksesta hyötynyttä puustoa. [46] Jos ojien täyttäminen ei ole mahdollista, suon vedenpintaa voidaan nostaa myös patoamalla ojia. [32] Hyvissä olosuhteissa soistuminen ja suokasvillisuuden palautuminen käynnistyy uudelleen heti, kun ojat on täytetty. [47]

Koska puut haihduttavat vettä, puuston poisto on useimmiten tarpeellista ennallistamisen onnistumiseksi.Puuston poisto palauttaa myös alkuperäisen uneimen suomaiseman. Puita poistetaan siis niiltä alueilta, joilla niitä ei ole kasvanut ennen ojitusta. [32] Korvissa ja rämeillä, joilla kuuluukin kasvaa puita, ne säästetään. Vedenpinnan nousu tappaa osan puustosta, joten ennallistettu korpi tai räme tarjoaa hyvän elinympäristön kosteaa pienilmastoa ja lahopuuta vaativille lajeille. [32] Suon kuivumisen seurauksena kasvaneet tai istutetut puut ovat saattaneet muuttaa veden kulkua alueella ja edistää suoympäristöille vieraiden lajien ja luontotyyppien leviämistä. [24]

Osa suojelualueistakin kärsii ojituksista, ja niitä on tarkoitus ennallistaa esimerkiksi Helmi-elinympäristöohjelman puitteissa. [45]

Vaikutukset ilmastoonMuokkaa

Soilla on vaikutusta ilmaston kasvihuonekaasujen pitoisuuksiin ja sitä kautta ilmaston lämpenemiseen. Koskemattomista soista vapautuu ilmakehään metaania, mutta samalla ne myös sitovat hiilidioksidia eli toimivat hiilinieluina siinä määrin, että yhteisvaikutus на ilmastonmuutosta hillitsevä. [48] Kuivattuna suot eivät enää vapauta metaania ja hiilen sitoutuminen pienenee. [48]

Ojituksen jälkeen puusto alkaa sitoa hiilidioksidia, jolloin suon kasvihuonevaikutus muuttuu ilmiötä voimakkaasti estäväksi. [48] Soiden ojitus kuitenkin heikentänyt vähän ainakin Suomen ilmastoa, koska kasvukauden aikaisen tehoisan lämpösumman lasku on suurimmassa osassa maata tapahtunut soiden ojituksen takia. [7] Yleisesti ojituksen ilmastovaikutus on kuitenkin vielä epäselvä. [7]

Varsinkin Siperian soiden uskotaan olleen valtavia metaanin tuottajia viime jääkaudesta lähtien eli 12 000 vuotta. Ilmakehän metaanipitoisuus nousi paljon noin 9 000–11 500 vuotta sitten, minkä tutkijat arvelevat johtuvan soista. [8] Suokerrokset ovat Siperiassa enimmillään 10 metriä paksuja, ja niistä löydetyt kasvit ovat eläessään saattaneet tuottaa kuusi kertaa mentmän metaania kuin nykyiset kasvit. [8]

Suot sitovat hiilidioksidia hiileksi maaperään.Maapallon soiden arvioidaan sisältävän 541 miljardia tonnia hiiltä, ​​joka vapautuessaan ilmaan hiilidioksidin muodossa aiheuttaisi äärimmäisiä seurauksia. [8] Kun suot kuivuvat lämpimien ilmojen, ikijään sulamisen ja alhaisen veden pinnan takia, maaperän Happitaso nousee ja metaanin sijasta voi siis alkaa syntyä hiilidioksidia. [8] Siperiassa hiilidioksidin suurempi vapautuminen on jo ilmeisesti alkamassa, koska siellä on jo näkynyt merkkejä ilmaston lämpenemisestä. [8]

Indonesiaiassa poltettiin soita väestön lisääntymisen takia, ja myös se vapautti hiiliyhdisteitä maaperästä ilmakehään. [9]

Koska suolla ei tapahdu kunnollista orgaanisen aineksen hajoamista, turpeen seasta on usein tehty arkeologisia löytöjä. Lisäksi суон паркицеват хаппамат айнексет саават айнакин нахан säilymään сиелла хювин. [49]

Irlannista löydettiin vuonna 2006 tuhatvuotias Psalmien kirja suosta, jolta oltiin nostamassa kasvatusturvetta. [49] Noin 20-sivuisen latinankielisen kirjan arvioitiin olevan peräisin vuosien 800–1000 tienoilta, ja se oli Irlannin ensimmäinen varhaiskeskiaikainen tekstilöytö 200 vuoteen. [49]

Keski-Euroopan pohjoisosista on löydetty satoja muumioituneita suoruumiita kosteikoista Irlannista, Isosta-Britanniasta, Saksasta, Hollannista ja Tanskasta. [50] Не оват перйсин раутакаудельта я оват сайлинеет, коша рахкасаммалисса напрасно вахан хаппеа джа антимикробийхдистейт. [50] Lisäksi näillä alueilla suot ovat kylmiä, Happamia ja hapettomia, joten ihmisruumiit eivät mätäne, vaan muumioituvat. [51] Ruumiita on tutkittu esimerkiksi kolmiulotteisen kuvantamisen ja radiohiiliajoituksen avulla.Mitään selvää syytä ruumiiden joutumiselle suohon ei ole, mutta syiksi on arveltu esimerkiksi suohon hautaamista polttohautauksen sijasta, uhraamista ja rangaistuksia. Monissa löydetyissä ruumissa на ollut merkkejä kidutuksestakin. [50] [51]

  • Suomen suoviljely-yhdistyksen vuosikirjat, Acta Forestalia Finlandia
  • Erik Wahlström, Eeva-Liisa Hallanaro ja Sanni Manninen: Suomen ympäristön tulevaisuus . Suomen ympäristökeskus, Эдита, 1996.
  • Мякиля, Маркку и Мууринен, Тапио: Kuinka vanhoja ovat Pohjois-Suomen suot ?. Геологи , 2008, № 6, с. 179–184. Хельсинки: Suomen Geologinen Seura. ISSN 0046-5720. [Kuinka vanhoja ovat Pohjois-Suomen suot? Artikkelin verkkoversio] (pdf) Viitattu 5.1.2013.
  • Сеппа, Хейкки: Болота Финляндии: региональные и местные меры контроля растительности, форм рельефа и долгосрочной динамики. Fennia — Международный географический журнал , 2002, 1-2.вск, нро 180, с. 43-60. Хельсинки: Географическое общество Финляндии. ISSN 0015-0010. Artikkelin verkkoversio (pdf) Viitattu 5.1.2013. (englanniksi)

ViitteetMuokkaa

  1. ↑ Kasvitiede: suo Tieteen termipankki . Виитатту 23.10.2019.
  2. ↑ a b c d e f g John Roach: поддержка сохранения торфяников, но заторможенность11.2004. National Geographic News. Виитатту 28.12.2007. (англ.)
  3. ↑ Eino Lappalainen et al .: Turvetutkimusten maasto-opas. Эспоо, 1984 ISBN 951-690-192-1.
  4. ↑ a b Tuomi J: Sukkessio, kasvupaikkatyypit ja metsätyyppioppi (веб-архив) 2007. Oulun yliopisto. Viitattu 15.5.2015.
  5. ↑ a b Energia- ja ympäristöturpeen kysyntä ja tarjonta vuoteen 2020 mennessä 28.12.2005. VTT. Виитатту 19 апреля 2007 г.
  6. ↑ a b c d Jaana Gustafsson (toim.): Maailmanlaajuiset ympäristöongelmat , s. 114. Turun yliopiston täydennyskoulutuskeskus, 1999.
  7. ↑ a b c d e f g h

    0 k l m n o p q r : Суот, с.84–87

  8. ↑ a b c d e f g Джеймс Оуэн: Исследование: Сибирские болота, крупный игрок.1 .2004. National Geographic News. Виитатту 30.12.2007. (англ.)
  9. ↑ a b Джон Роуч: Торфяные пожары в Индонезии могут способствовать глобальному потеплению, говорят эксперты 11.11.2004. National Geographic News. Виитатту 28.12.2007. (англ.)
  10. ↑ a b c d e f g h True h myrlandet Norge WWF. Viitattu 1.1.2008. (norjaksi) [vanhentunut linkki]
  11. ↑ a b Анализ торфяных болот, находящихся под угрозой исчезновения, BBC News.Виитатту 20.12.2007. (англ.)
  12. ↑ a b c d e f g Jälikiäyttus Turveteollisu
  13. ↑ a b c Yleistietoa soista ja turpeesta Turveteollisuusliitto. Viitattu 2.1.2008.
  14. ↑ a b c d e f g h 9000äristy kidenest .Viitattu 17.5.2015.
  15. ↑ a b c d e f g Soiden ojitus uhanalaäetshallja. Виитатту 22.11.2013.
  16. ↑ a b c d Turve raaka-aineena Geologian tutkimuskeskus.Виитатту 22.11.2013.
  17. ↑ GTK julkaisi uusimmat laskelmat Suomen turvevaroista 2003. Geologian tutkimuskeskus. Viitattu 15.5.2015.
  18. ↑ a b c d e f Suomi on suomaata Metsähallitus. Виитатту 22.11.2013.
  19. ↑ a b c d e Soiden käyttö Suomessa Turveteollisuusliitto.Viitattu 2.1.2008.
  20. ↑ Soidensuojelun täydennysohjelma parantaa soiden ja soidensuojelun tilaa Ympäristöministeriö. Viitattu 17.5.2015.
  21. ↑ a b c Suotyypit: Yleiskuvaus (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 6.1.2008.
  22. ↑ Päätyypit ja päätyypin lisämääreet (s. 8) Valtakunnan metsien 10. Inventoinnin (VMI10) liitteet .2006. Metla. Viitattu 15.5.2015.
  23. ↑ Mitä suot ja turvekankaat ovat? Metla. Viitattu 15.5.2015.
  24. ↑ a b c d Джон Пикрелл: Миллионы деревьев должны быть принесены в жертву ради редкого шотландского болота 7.2.2003. National Geographic News. Viitattu 6.1.2008. (англ.)
  25. ↑ Онлайн-словарь Вебстера websters-online-dictionary.org . Viitattu 12.11.2008. (englanniksi) [vanhentunut linkki]
  26. ↑ Suotyypit: Korpi (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 6.1.2008.
  27. ↑ Suotyypit: Räme (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 4.1.2008. [vanhentunut linkki]
  28. ↑ a b Suotyypit: Neva (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola.Viitattu 6.1.2008.
  29. ↑ a b Suotyypit: Letto (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 17.5.2015.
  30. ↑ a b Suotyypit: Luhta (archive.is) 2002. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 17.5.2015.
  31. ↑ a b c d e f g Olli-Pekka Siiraä. Soistumisenis) 2003. Siikalatvan kehittämiskeskuksen kuntayhtymä, Piippola. Viitattu 6.1.2008.
  32. ↑ a b c d e f Soiden ennallistamisen menetelmät Metsähallitus. Виитатту 23 декабря 2007 г. [vanhentunut linkki]
  33. ↑ Ympäristönsuojeluasetus 18.2.2000 / 169; 1. луку, 1§
  34. ↑ European Environment, European Environment Agency 1995, s.207–211
  35. ↑ Хенриикка Ууситало: Porojen halutaan pysyvän metsän siimeksessä — vanhoja turvesoita muutetaan kesälaitumiksi Yli-Iissä ja Pudasjärvellä Kaleva . 14.6.2018. Viitattu 14.6.2018.
  36. ↑ Палвиайнен М: Kunnostusojitus vähentää humuskuormitusta 2013. Helsingin yliopisto / Metla. Viitattu 15.5.2015.
  37. ↑ Tammer-Golfin history tammer-golf.fi . Viitattu 17.5.2015.
  38. ↑ a b c Аланен, А.& Aapala, K .: Soidensuojelutyöryhmän ehdotus soidensuojelun täydentämiseksi . Ympäristöministeriö, 2015.
  39. ↑ Soiden suojeluaste luonnontila.fi .
  40. ↑ Fennovoiman periaatepäätös hyväksyttiin, vihreät jättää hallituksen Helsingin Sanomat . 18.9.2014.
  41. ↑ Sanni Grahn-Laasonen nousee uudeksi ympäristöministeriksi Yle Uutiset . 24.9.2014.
  42. ↑ Grahn-Laasonen jäädytti soidensuojeluohjelman Yle Uutiset .15.10.2014.
  43. ↑ Soidensuojelun täydentäminen parantaa soiden ja soidensuojelun tilaa 7.10.2019. Ympäristöministeriö.
  44. ↑ Metso-ohjelman suojelutavoitteet vaakalaudalla — Metsänomistajia patistetaan suojeluun myös ilman korvauksia 12.4.2016. Yle Uutiset.
  45. ↑ a b Ympäristöministeriö: Helmi-elinympäristöohjelma vahvistaa luonnon monimuotoisuutta ym.fi .
  46. ↑ Ennallistettu suo- ja metsäpinta-ala Etelä-Savon ympäristökeskus.Viitattu 17.5.2015.
  47. ↑ Komulainen, V-M., Tuittila, E-S., Vasander, H. & Laine, J .: Восстановление осушенных торфяников в южной Финляндии: первоначальное воздействие на изменение растительности и баланс CO2. Журнал прикладной экологии , 2001. DOI: https: //doi.org/10.1046/j.1365-2664.1999.00430.x. Artikkelin verkkov

c sáng suốt by Nguyễn Duy Cn

Đọc xong quyển sách này mà không viết review hay tóm tắt sách thì coi như mình chỉ.:)

Quyển sách truyền tải chính xác như tựa Ó c Sáng Suốt và đề phụ «Phương pháp rèn luyện cho mình một khối óc sáng suốt để có thể cu l v. Минь крыса Ун DJO Dai Чуа Джен 200 Транга, BANG ОКН Viet нган угольник không LAN человек са Дж Вао CaC ý không Cần Thiết NHU nhiều Quyen SacH Кхак, không Нхунг giúp người đọc TIET Кий nhiều Thoi Gian mÀ CON không bị Chán

Đọc xong Quyển sách này mà không viết обзор hay tóm tắt sách thì coi như mình chỉ đọc mà không thực hành vậy.:)

Quyển sách truyền tải chính xác như tựa Ó c Sáng Suốt và đề phụ «Phương pháp rèn luyện cho mình một khối óc sáng suốt để có thể cu l v. Mình rất ưng độ dài chưa đến 200 trang, bằng cách viết ngắn gọn không lan man sa à vào các ý không cần thiết như nhiều quyển sách khácnhiều quyển sách khác

Do c viết cách đây hơn nửa thế kỷ (xuất bản lần đầu năm 1952) nên một số từ ngữ dùng trong sách có vẻ hơi l so với từ ngữ thun hin x , thì hoàn toàn có thể thấu suốt được ngôn từ của tác giả.

Cũng về sử dụng ngôn t, thì có một chỗ chú thích của ban biên tập (BT) theo mình là dường như họ chưa hiểu đúng ý của tác giả, là t000. Cụ thể ở cuối trang 39 và một vài trang khác, chú thích có ghi «Tác giả dùng từ» bản đồ «ở ây có lẽ không chính xác lắm. . (BT) «. Về hình thức thì đúng là giống như một sơ đồ hay một dàn ý. Tuy nhiên hiểu rộng ra theo ý tác giả muốn truyền đạt thì nó phải là một bản đồ .Nghĩa là trước khi bắt tay vào phân tích một việc gì, thì trong đầu ta phải có cái nhìn bao quát việc mình cần làm, để nắm bắt được hong đió nhà nh li căn cứ vào cái bản y ta mới bắt đầu làm theo để không bị lạc lối. Cũng giống như khi muốn đi đến một a điểm ở vùng đất l, ta phải dùng đến bản đồ để tìm chính xác đến nơi mình cần lan n vhy, tìm chính xác đến nơi mình cần lan n vhy, tìm chính n

Về nội dung, tác giả chia cấu trúc quyển sách thành 5 phần theo thứ tự: Thuật quan sát, Thuật tập trung tinh thần, Thuật t toung, Thuật t nh.Тронг đó thuật quan sát lấy làm gốc, được dành số trang nhiều nhất (chiếm đến hơn 1/3 trên tổng số trang sách của cả 5 phần kể trên) vì theo tác rngtan nht.

Mình đã tập dò lại quyển sách để tóm tắt ý chính và tìm cho ra mối liên hệ giữa các phần trong quyển sách, nó thật không dễ Тео kh năng hiểu của mình ở thời điểm hiện tại thì 5 phần ở trên có liên hệ tác ng qua lại chặt chẽ với nhau, phần này làm nền phu lại hỗ trợ cho phần này.Điểm bắt đầu là quan sát (là sự lựa chọn, có quy trình bài bản theo một bản đồ mà mình tự lập ra trước để có được hiệu quả tối ưu quầ c hiu quả ti ưu quầ c hiu quả ti ưu quầ c hiu qu ti ưu quầ tưởng tượng (phân tích, tổng hợp, đặt ra lý luận giả thuyết), sau ó sắp xếp tổ chức lại kiến ​​thức mình đã có từ trước và kiến ​​thứn thứnh ã có từ trước và kiến ​​thứn thức nhớ minh mẫn. Rồi cuối cùng những điều trên lại quay lại làm nền tảng cho s quan sát tinh vi, sâu sắc, tiếp tục như một vòng tuần hoàn.Bộ óc sáng suốt là gồm tất cả những công năng này hợp lại, liên kết lại theo đúng trật tự.

Quyển sách này rất áng thực hành theo, nó sẽ giúp ích cho quá trình tư duy, tiếp thu và sử dụng kiến ​​thức của chúng ta. Нхấт ла кхи минх ац нхи sу сах, тхам кхо нхиу таи лиệу нхонг минх вẫн см тхы бấн тхан ча тиếн бộ бао ниу, ча тхể диễн đạт c. Đó có thể là do mình chưa sắp xếp, chưa phân loại kiến ​​thức mới với những kiến ​​thức đã có sẵn của mình trước đây, chưa to kếtì ni mối liên kết giữa các nơron thần kinh với nhau vậy).

Còn ây là sơ đồ mà mình cố vẽ nhưng còn nhiều ý chưa thể hiện ra hết được, và có l nó cũng chưa chính xác. 🙂

Это то, что вам нужно, чтобы открыть меню «Пуск» в Windows 10

Windows 10 cho phép người dùng kiểm soát trong suốt của giao diện thanh Панель задач, Центр действий в меню «Пуск». Bạn có thể điều chỉnh để những giao diện này trong suốt theo mặc định, và với một vài thủ thuật nhỏ, bạn còn có thể khiến chúng trở nên «trong

Vậy cách làm thế nào? Bài viết này, Quantrimang.com sẽ hướng dẫn bạn cách thay đổi độ trong suốt của thanh меню «Пуск» в Windows 10. Привет, cng theo dõi tiếp để biết cách thực hiện nhé!

1. Ty chỉnh Menu Start trong suốt trên Windows 10

Bước 1: Trước hết, chúng ta sẽ mở giao diện cửa sổ Параметры Windows bằng cách nhấn chọnn 923 ti noung 923 tn 923 ti noung 923 toi noung 923 ti noung 923 toing 923 răng cưa .

Hoặc bạn có thể sử dụng tổ hợp phím Windows + I .

Nhấn chọn biểu tượng Settings в меню «Пуск»

Bước 2: Trong giao diện Параметры Windows, tip tục nhấn vào Personalization thiết lập các thay đổi.

Nhấn chọn Personalization trong Windows Settings

Bước 3: Dưới mục Personalization , щелкните chuột vào Colors (Màu sắc), чтобы получить sổ bên trái.

làm Menu Start trong suốt, ở cửa sổ bên tay phải, chuyển tùy chọn Эффекты прозрачности sang chế độ ON, có thể chọn một màu sắgnà n

Chuyển tùy chọn Эффекты прозрачности sang chế độ ON

Bạn có thể chọn thêm tùy chọn Пуск, панель задач и центр действий trong mục Показывать акцентный цвет на следующих поверхностях phía dưới để có Меню Start có tương ứng với màu sắc bạn chọn.

Chọn màu và tích chọn thêm tùy chọn Пуск, панель задач и центр действий

2. Tăng độ trong suốt cho Меню «Пуск» в Windows 10 bng cách sử dụng Registry

Nếu cách thông thong thng không Start Menu muốn, bạn có thể chỉnh sửa giá trị Реестр để tăng thêm độ trong suốt.

Lưu ý:

  • Пользователь bạn sử dụng phải là Administrator để có thể sửa đổi Registry.
  • Nên sao lưu lại Реестр trước khi thực hiện sửa đổi.
  • Cách làm chỉ áp dụng với Windows 10 các bản cũ . Những bản cập nhật mới nhất tạm thời các bạn chưa thể điều chỉnh độ trong suốt lớn hơn cho Старт меню

Bước 1: Nhấn tổ239223 992 923 992 Windows 992 923 991 Rí 9.92 923

Bước 2: Nhập lệnh Сау Вао vÀ Нян Введите:

  смерзаться
Nhập lệnh смерзаться Вао Куа Šo lệnh Run

Bước 3: Trước кхи SUA đổi реестра, Ban Нен сао LUU lại trước . Vào Файл> Экспорт.

Sao lưu lại trước khi sửa đổi Registry

Ở cửa sổ hiện ra, click chọn Все trong Диапазон экспорта và nhập tên tệp mong muốn. Chn một vị trí lưu và nhấp vào Сохранить lưu dữ liệu backup của Registry.

Сохранить резервную копию реестра của

Bước 4: Điều hướng theo đường dẫn sau:

  HKEY_CURRENT_USER \ Software \ Microsoft \ Windows \ CurrentVersion \ Software Themes \ Personalize  Windows \ CurrentVersion \ Themes \ Personalize
  Bước 5:  Trong  Personalize  ,  bạn tìm tới DWORD có tên là  Включить прозрачность , если вы хотите, чтобы это произошло.
  Bc 6 : cửa sổ hiện ra, bạn sẽ thấy giá trị trong khung  Value Data  là  1,  thay i nó thành  0  rồi click chọn 923 thnh, OK, của bạn.
 Thay đổi giá trị trong khung Значение данных là 0
 Không cần phải khởi động lại máy. Mở lại Start Menu và bạn sẽ nhận thấy nó trong suốt hơn nhiều. Nu không thích giao diện mới này, bạn chỉ cần thay đổi lại giá trị  Включить прозрачность  thành 1 như cũ là được.
 Di đây là hình nh menu Start trong suốt theo mặc định:
 Меню Start trong suốt theo mặc định
 Và ây là menu Start sau khi ã tùy chỉnh thêm độ trong suốt.
 Меню Старт sau khi đã tùy chỉnh thêm độ trong suốt
 Hy vọng rằng với các cài đặt tùy chỉnh này bn có thể thay đổi độ trong suốt theo ý mình.
 Hãy thử xem nhé. Chúc bạn thành công!
 Hướng dẫn tách nền trong suốt cho nh, không cần Photoshop - VnReview 
  Nhờ hai ứng dụng AddictiveTips giới thiệu trong bài viết dưới đânn trong bài viết dưới đân nòn nhạc, không cần в Photoshop.
 JPG / JPEG в PNG là những định dạng ảnh phổ biến nhất trên Интернет. Nh dạng JPEG c nhiều người ưa chuộng hơn vì kích thước nhỏ, gọn và tính phổ biến của nó. Trong khi đó, nh dạng PNG - это не phổ biến hơn vì kích thước nặng hơn. Tuy nhiên, nh dạng PNG lại có khả năng hỗ trợ nền trong suốt (прозрачность).
 Việc chuyển định dạng JPEG спел PNG không làm nền ảnh trở nên trong suốt. Trên thực tế, không hề có bất cứ phần mềm chuyển đổi nào có khả năng tự ng loại bỏ nền ảnh và tạo nền trong suốt.Để loại bỏ nền và tạo nền trong suốt, bạn cần đến một trình chỉnh sửa nh thích hợp. Ứng dụng càng tốt, thao tác loại bỏ nền và tạo nền trong suốt càng d.
 Dĩ nhiên, nếu bạn đã cài đặt phần mềm Photoshop, bạn hoàn toàn có thể sử dụng nó thực hiện việc này. Trên thực tế, nếu bạn ã có Photoshop, hẳn bạn đã biết cách loại bỏ nền và tạo nền trong suốt cho nh, không cần người khác hướng dẫn.
 Trước khi bắt đầu, bạn cần lưu ý rằng một bức ảnh có nền đơn sắc sẽ dễ loại bỏ nền để tạo nền trong suốt hơn một bức ảnh có nền.Nu bạn có một logo định dạng JPEG, bạn có thể dễ dàng tạo nền trong suốt cho nó nhưng với những bức ảnh về kỳ nghỉ hè của bn, bạn sẽ cần th người,… ra khỏi nền nh và tạo nền trong suốt cho nó.
  PhotoFiltre 
 PhotoFiltre có giao diện người dùng khá cũ kỹ nhưng nó áp ứng tốt mục đích trong bài viết này.
 Sau khi cài đặt, bạn mở tấm ảnh cần loại b nền. Ở ví dụ trong bài viết hôm nay, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách loại bỏ nền của một bức ảnh có nền đơn sắc.
 Tiếp theo, bạn bấm nút  Прозрачный цвет  như hình dưới.
 Nhấn nút  Да  và sau đó nhấn nút OK. Прозрачный цвет sẽ tự ng chọn tất cả các vùng có màu đồng nhất trên nền nh và sau đó loại bỏ nó ra khỏi bức ảnh.
 Cuối cùng, файл bạn lưu ảnh dưới định dạng PNG.   Lu ý  : Nếu bạn lưu ảnh dưới định dạng JPEG, nền trong suốt sẽ biến mất.
  Paint.net 
 Краска.net là ứng dụng chỉnh sửa ảnh mã nguồn mở phổ biến. Nó có nhiều tính năng mà ng dụng Paint mặc định trên Windows không có, ví dụ như loại bỏ nền ảnh và tạo nền trong suốt. Paint.net có thể thực hiện việc này một cách dễ dàng. Итак, вы можете использовать PhotoFiltre, чтобы не забыть о Paint.net.
 Cài đặt ng dụng và mở ảnh bạn muốn loại bỏ nền để tạo nền trong suốt. Kế tiếp, bạn chọn công cụ  Magic Wand  và chọn màu bạn muốn loại bỏ.
 Cuối cùng, bạn nhấn phím  Удалить файл  và lưu ảnh dưới định dạng PNG.
 Như đã nói ở trên, bạn có khá nhiều tuỳ chọn cho việc loại bỏ nền và tạo nền trong suốt. Bn cng có thể sử dụng GIMP và Pixlr làm việc này, chỉ cần tìm và sử dụng công cụ Magic Wand hoặc Прозрачный цвет.
 Nếu cần loại bỏ nền phức tạp hơn, bạn có thể sử dụng các ứng dụng đã được đề xuất ở trên. Tuy nhiên, bạn sẽ mất rất nhiều thời gian cho việc chọn các đối tng trên ảnh và loại bỏ chúng theo cách thủ công.
  Bích Ngân 
 Có thực sự khôn ngoan như bạn nghĩ? 
 ây là chủ đề ã được đem ra bàn tán từ khi thuở sơ khai của máy tính:  Liệu bạn nên tắt chiếc   PC của mình khi không dngt, hay  
 Mỗi bên đều có lý l riêng của mình, và câu trả lời phụ thuộc vào 2 yếu t: Bạn dùng máy tính để làm gì, và bạngôn có dngng nêng.Сенной цунг МОЖЕТ DJO đồng Джем Нхунг điểm Цун vÀ điểm Tru của việc Luon НДТ может привести к tính NHe:
  А. LOI Ich của việc không ТАТА PC  
 Dưới Djay là Нхунг Lý сделать TAI сао Ban На Luon Dje МАЯ tính của mình bật, không n giản chỉ là kh năng bắt đầu công việc nhanh hơn, mà việc này còn giúp cải thiện một số tính năng của máy.
  1. Nhanh chóng, tiện lợi hơn 
 Có lẽ điểm cộng lớn nhất của việc luôn bật máy chính là sự thuận tiện.Nó sẽ luôn sẵn sàng để tác chiến cùng bạn chứ không phải chờ "tập thể dục thể thao" một hồi chán chê mê mỏi mới bắt u làm việc được.
 Tùy thuộc vào thông số cấu hình và tuổi tác của PC, nhanh nhất cũng phải mất tới 15 giây để khởi động hệ điều hành, còn nhngà phi hng cn nhngng c m. Chưa kể tới việc bạn mà để tùy chọn bật một số phần mềm ngay khi máy tính vừa "thức giấc" thì còn ác mộng hơn nữa.
  2. Máy tính của bạn sẽ luôn được cập nhật liên tục 
 Có không ít những tác vụ cần thiết để bảo vệ và duy kí cc. Và một số sẽ "đốt" rất nhiều thời gian của bạn như cập nhật hệ thống, quét virus hay sao lưu nh, tập tin số lượng ln.
 Vy tại sao không làm những điều này khi bạn đang không ngồi máy, hoặc tốt hơn là xếp lịch cho chúng "tự thân vận động" vàm buổci nhi n Vừa tiết kiệm thời gian, lại không làm ảnh hưởng đến công việc mà bạn ang làm.
  3. Luon Nam Quyen truy Колпачок может 
 НДТ может привести к suốt Нгай чо phép Ban CHAY CaC Phan MEM điều khiển từ ха, vı Dü NHU Remote сенной Destop của Окна Нхунг Ун Зунг của BEN тьху 3 NHU LogMeIn Чанга HAN. Bn sẽ chẳng phải lo để quên những file quan trọng trong máy tính để bàn ở nhà nữa. Chỉ cần dùng ngay смартфон, планшетный ПК ở công ty để kết nối điều khiển là vấn đề ã được giải quyết trong chốc lát.
  Б.Tác hại của việc không tắt PC 
 Bạn thường xuyên tắt tất cả những thiết bị iện khác trong nhà khi không sử dụng, ví dụ nh, ví d nh
  1. Làm giảm tuổi thọ của các linh kiện 
 Có một sự thật "au lòng" là các thiết bị phần cứng đều cómt thời lngnht. Èn màn hình laptop có tuổi thọ trung bình là khoảng vài chục ngàn giờ phát sáng, пин-ноутбук sẽ b cha "chai" đi khá nhiều sau khoảng 300 chu k sạc, và rongngngngngngng .000 lần ghi xóa.
 Thông thường, bạn sẽ nâng cấp và lên đời chiếc PC cũ kỹ của mình trước khi nó chạm ngưỡng trên. Туй ньен кхи бат май кхонг нгунг, бун сẽа а кон тин тхан йэу куй ча минх вао транг таи «стресс» лиен тук. Việc cứ để nó chạy như thế cũng tỏa ra nhiều nhiệt - kẻ thù số 1 của linh kiện.
  2. Lãng phí điện 
 Chẳng nói ai cũng biết, cứ để đồ iện chạy mà không dùng chính là cách đốt tiền điện nhanh nhất.Thế nhưng nó tốn bao nhiêu?
 Tất nhiên là có sự khác biệt về lượng điện tiêu thụ khi một chiếc máy tính hoạt động bình thường, để ở chế độ chờ (бездействие) hoặc ngủ (сон). Tắt màn hình i thì sẽ tiết kiệm rất nhiều năng lượng, và a nó vào chế độ Sleep thì còn hơn thế nữa. Dẫu vậy để Sleep thì chẳng khác nào tắt máy cả.
 Bạn cũng nên lưu ý là nếu máy tính được tắt nguồn nhưng vẫn cắm dây thì sẽ ngốn khoảng 0,2W.Vì vậy nếu muốn chi li từng chút một thì bạn nên rút dây nguồn sau khi tắt.
  3. D gặp phải tình trạng quá áp hoặc sập nguồn 
 Cả hai hiện tượng trên thường hiếm xảy ra nhưng rất nguy hiểm cho máy tính. Nhưng nếu bạn bật máy tính cả ngày lẫn đêm, thì% bị dính cao hơn rất nhiều phải không?
  4. Trì trệ do không được reset 
 Ngày xửa ngày xưa, việc khởi англ.
 Giờ ã không còn như vậy nữa, bởi các hệ điều hành hiện nay có khả năng quản lý nguồn tài nguyên rất tốt, và kể cì
 Thế nhưng restart lại máy vẫn là cách giải quyết hiệu quả cho hầu hết các lỗi mà bạn gặp hằng ngày. Một ứng dụng bất ngờ dở chứng hay bỗng nhiên máy in lại ngừng hoạt động, nhấn chiếc nút "thần kỳ" và nó sẽ tự ng được hóa giải.Vì tắt máy khi không dùng sẽ góp phần giải phóng hệ thống, và sáng mai thức dậy PC của bạn sẽ "trẻ ra" trông thấy đấy.
  5. Gây ồn 
 Cuối cùng, tùy thuộc vào vị trí mà bạn đặt máy tính, có thể bạn sẽ muốn tắt nó i để có c khônngianh. Dù có tắt hết mọi thông báo thế nào đi chăng nữa, thì bạn vẫn sẽ phải chịu đựng tiếng quạt kêu v vù hay tiếng ổ cứng quay vòng mà.
  Kt luận 
 Việc tắt đi bật lại chiếc máy tính của bn vài ln một ngày thực sự chẳng có nghĩa lý gì, qu .Úng là PC thi thoảng cũng cần được khởi động lại - đặc biệt là trong mùa hè nóng nực, việc cho nó "nguội lạnh" đi một chút là khá cần thiết.
  Thế bây giờ bạn nên tắt nó đi khi không dùng, hay cứ để đó?  Sau cùng thì cũng như mọi bài viết khuyên nhủ khác, iều ó phụ thuộc vào nhu cầu của bạn. Nu bạn không đụng chạm gì đến nó trong vài ngày thì hãy tắt đi thôi. Còn nếu bạn luôn muốn nó sẵn sàng mọi lúc, mọi nơi thì cứ để nó chạy thoải mái, vì cũng không ảnh hưởng gì nhiều mà.
   (Tổng hợp)  
 .

Об авторе

alexxlab administrator

Оставить ответ

© 2019 ICQ Information Center